Từ điển từ ngữ Nhật Bản "Kado/Ikebana"

Nghệ thuật kết hợp giữa cây và hoa "Kado hay Ikebana"

"Kado/Ikebana" là một trong những nghệ thuật khởi xướng từ Nhật Bản kết hợp giữa các loại cây hoa và các vật khác.

Về cơ bản thì Kado và Ikebana giống nhau. Tuy nhiên cụm từ Kado không chỉ thể hiện vẻ đẹp mà còn bao gồm cả ý nghĩa về mặt "Học thuật" chỉ có ở Nhật Bản đòi hỏi sự rèn luyện bản thân và lễ nghi. Việc tạo ra các tác phẩm trong Kado được gọi là "Hana o ikeru (cắm hoa)", nghệ nhân cắm hoa được gọi là Kadoka.

Tại Nhật Bản, từ xa xưa, các nghệ nhân cắm hoa đã mài dũa kỹ thuật cắm hoa, sáng tạo ra kỹ thuật cắm hoa để cắm hoa đẹp. Từ những quá trình đó mà phát sinh ra nhiều trường phái khác nhau trong nghệ thuật cắm hoa Kado/Ikebana.

Để nắm được toàn bộ kỹ thuật đó không phải là đơn giản. Trong bài viết này tôi xin tóm tắt các thông tin cơ bản nhập môn trong thế giới Kado/Ikebana.

Nghệ thuật có nguồn gốc từ Phật Giáo

Nguyên nhân và thời gian xuất hiện Kado/Ikebana không ai biết chi tiết nhưng người ta cho rằng nghệ thuật này có nguồn gốc từ Phật Giáo. Có giả thuyết cho rằng tập quán thờ cúng bằng hoa trong Phật giáo là nguồn gốc của Kado.

Người đại diện cho trường phái cắm hoa kế thừa truyền thống được gọi chung là "Iemoto". Nghệ nhân kế thừa Kado cổ nhất ở Nhật Bản là nhà sư Senkei Ikenobo, nghệ nhân thế hệ đầu tiên của Ikenobo, từ đó người ta đã hiểu rằng Kado và Phật Giáo có mối liên hệ mật thiết.

Trường phái Kado hiện nay được cho rằng có đến hơn 300. Trong số đó, 3 trường phái lớn nhất tiêu biểu của Nhật Bản là "Ikenobo", "Sogetsuyu", và "Ohararyu".

Văn hóa Kado/Ikebana đang dần được mở rộng ở Nhật Bản cũng được biết đến ở Châu Âu từ cuối thời kỳ Edo. Kado/Ikebana có kỹ thuật khác với cắm hoa Flower Arrangement cũng ảnh hưởng nhiều ra nước ngoài.

Hãy cùng ngắm Ikebana

Giống như các tác phẩm nghệ thuật khác, trong Ikebana việc quan trọng là ngắm vẻ đẹp tùy theo cảm tính của người ngắm. Các bạn có thể cảm nhận được 4 mùa và vẻ đẹp 4 mùa mà không cần phải sử dụng ngôn ngữ.

Tuy nhiên như tôi đã nói ở trên, Kado/Ikebana không phải là nghệ thuật chỉ cắm cây, hoa sao cho thật đẹp. Người ngắm hoa nếu có thể nhìn thấy tâm hồn coi trọng thiên nhiên và tinh thần của người cắm hoa thì chắc chắn có thể thưởng thức tác phẩm sâu hơn nữa.

Tùy từng sự kiện mà các bạn có thể ngắm nhìn nghệ nhân Kadoka cắm hoa thực tế. Khi đó các bạn hãy thử chú ý vào tư thế của các Kadoka, sự chuyển động nhịp nhàng theo các lễ nghi...

Ikebana được cắm như thế nào?

Ikebana vốn dĩ về cơ bản là dùng để trang trí, thường được đặt tại Tokonoma trong nhà. Vì vậy, vị trí này có thể nhìn thấy từ chính diện, tuy nhiên hiện nay Ikebana thường được ngắm tại bảo tàng mỹ thuật, triển lãm các loại vì vậy người ta đã sử dụng kỹ thuật Ikebana có tính tự do cao hơn (※ Các quy tắc, kỹ thuật cắm hoa khác nhau theo trường phái).

Mặc dù vậy thì các trường phái đều giống nhau ở việc dùng kéo cắt hoa để cắt cây, hoa và cắm cân đối trong bình hoa.

Nếu du khách muốn ngắm nhìn và trải nghiệm "Kado/Ikebana"

Nếu du khách muốn tiếp xúc với Kado và Ikebana thì nên đến các triển lãm được tổ chức tại các trung tâm thương mại, cửa hàng bách hóa trên cả nước.

Do lượng du khách đến Nhật tăng lên nên các công ty du lịch, công ty tour bắt đầu cung cấp các chương trình trải nghiệm Ikebana. Nếu các bạn tìm kiếm cụm từ "Trải nghiệm Ikebana", chắc chắn các bạn sẽ thu thập được thông tin cần thiết.

Ngoài ra, "Ikenobo" là 1 trường phái trong Kado cũng đăng tải thông tin bằng tiếng Anh tại trang web (http://www.ikenobo.jp/english/), các bạn hãy thử tra cứu xem nhé.

Nếu các bạn muốn trải nghiệm văn hóa Nhật Bản, các bạn hãy tham khảo thêm bài viết này "Hoạt động truyền thống của Nhật Bản ~ Geisha, Sumo, Kabuki ~".

Photo by Pixta