เกร็ดความรู้ภาษาญี่ปุ่น "ทาทามิ" เสื่อญี่ปุ่น

ทาทามิ เสื่อปูพื้นญี่ปุ่น

ทาทามิ (畳 : Tatami) คือ เสื่อปูพื้นชนิดหนึ่งที่ใช้กันมาตั้งแต่ญี่ปุ่นสมัยโบราณ

ทาทามิทำขึ้นโดยการนำ ทาทามิโอโมเตะ (แผ่นปูทับหน้า) ไปม้วนคลุมทาทามิโดโคะ (แผ่นโครงเสื่อ)

ทาทามิโอโมเตะ คือส่วนผิวหน้าของเสื่อทาทามิที่เราเห็น จะทอขึ้นเป็นเหมือนเสื่อผืนใหญ่จากพืชที่ชื่อว่า อิกุซะ ให้กลิ่มหอมอ่อนๆ เพราะงั้นถึงจะเป็นห้องที่ปูเสื่อแต่ไม่ได้ทำจากอิกุซะ ก็จะไม่มีกลิ่นหอมเฉพาะตัวเหมือนเสื่อจากอิกุซะ

เสื่อทาทามิมีแบบสี่เหลี่ยมผืนผ้ายาวและแบบสี่เหลี่ยมจตุรัสที่เล็กลงครึ่งหนึ่ง เราสามารถปูพื้นได้โดยการนำเสื่อทั้ง 2 แบบนั้นมาวางต่อกันเหมือนต่อจิ๊กซอว์ โดยมีขนาดมาตรฐานคือ กว้าง 91 เซนติเมตร ยาว 182 เซนติเมตร ที่จริงขนาดของเสื่อทาทามิจะต่างกันไปในแต่ละภูมิภาค แต่ถ้าถามว่าเสื่อทาทามิ 1 ผืนมีขนาดเท่าไหร่ คนญี่ปุ่นส่วนใหญ่ก็จะนึกถึงไซส์นี้เป็นหลัก

เสื่อทาทามิมีขนาดที่ตายตัวจึงมักถูกนำไปใช้เป็นหน่วยวัดความกว้างของห้องในญี่ปุ่นเสมอ เช่น "ห้องขนาด 4 เสื่อครึ่ง" ก็หมายถึงห้องที่วางเสื่อทาทามิแบบสี่เหลี่ยมผืนผ้า 4 ผืน บวกกับเสื่อทาทามิแบบสี่เหลี่ยมจตุรัสอีก 1 ผืนนั่นเอง

แม้จะเป็นบ้านสมัยใหม่ของญี่ปุ่นก็มักจะมีห้องปูเสื่อทาทามิ เราเรียกห้องแบบนี้ว่า วะชิตสึ (和室 : Washitsu) แปลได้ว่าห้องแบบญี่ปุ่น

ในห้องแบบญี่ปุ่นจะไม่วางเตียงนอน แต่จะใช้ฟูกปูนอนที่เรียกว่า ฟุตง แต่บางครั้งนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติก็ไม่ค่อยชินที่จะต้องนอนพื้น ที่พักบางที่ก็เลยทำยกพื้นแล้วปูฟุตงให้เหมือนเป็นเตียงนอน

ข้อควรระวังคือห้ามสวมรองเท้าที่ใช้เดินด้านนอกไปเดินบนเสื่อทาทามิ เพราะเสื่อทำจากหญ้าธรรมชาติ ไม่สามารถล้างหรือโดนน้ำได้ ถ้าเสื่อเลอะมากๆ ก็ต้องเปลี่ยนใหม่อย่างเดียวเลย และถ้าเป็นพื้นรองเท้าแข็งๆ ก็จะทำให้หน้าเสื่อเสียหายด้วย

จาก Kayaba Coffee ที่ยานากะ สถานที่พักผ่อนสุดผ่อนคลาย ที่นอกเหนือจากบ้านและที่ทำงาน

ในประเทศอื่นๆ การนอนบนพื้นโดยตรงอาจดูเป็นการผิดมารยาท บางสถานที่ในญี่ปุ่นเองก็ไม่ถือเป็นมารยาทที่ดีเหมือนกัน แต่การได้นอนยืดแข้งยืดขาบนเสื่อทาทามินั้นสำหรับชาวญี่ปุ่นแล้วนับเป็นสิ่งผ่อนคลายจิตใจให้สงบและปลอดโปร่งสุดๆ เลยล่ะค่ะ

เสื่อทาทามินั้นค่อนข้างนุ่มและมีกลิ่นหอมของหญ้าอิกุซะ ช่วยทำให้รู้สึกผ่อนคลายได้ดีทีเดียว

ถ้าใครมีโอกาสได้ไปพักที่ห้องเสื่อทาทามิในญี่ปุ่นก็ขอแนะนำให้ลองลงไปนอนเล่นบนทาทามิเหมือนคนญี่ปุ่นกันดูนะคะ