สถานรับเลี้ยงเด็กโฮอิคุเอ็น ที่พึ่งของพ่อแม่ในญี่ปุ่น แนะนำประเภท ค่าใช้จ่าย และวิธีสมัคร

โฮอิคุเอ็น (保育園) มิตรที่สร้างความอุ่นใจให้กับคุณพ่อคุณแม่

โฮอิคุเอ็น ในญี่ปุ่นหมายถึงสถานรับเลี้ยงเด็กหรือเนิร์สเซอรี่ เป็นที่พึ่งของคุณพ่อคุณแม่ที่ต้องออกไปทำงานทั้งคู่ คุณพ่อคุณแม่เลี้ยงเดี่ยว หรือต้องดูแลพยาบาลคนในครอบครัวระหว่างวัน การส่งลูกไปโฮอิคุเอ็นยังช่วยให้เด็กได้รู้จักโลกภายนอกมากขึ้นด้วย แต่การเลือกโฮอิคุเอ็นก็สำคัญและมีขั้นตอนค่อนข้างเยอะ สำคัญคนไทยในญี่ปุ่นที่มีลูกก็ลองมาอ่านดูเป็นแนวก่อนได้ค่ะ

ซื้อผลิตภัณฑ์สำหรับเด็กทารกทางออนไลน์ : Akachan Honpo | Combi

โฮอิคุเอ็นเป็นสถานที่แบบไหน

โฮอิคุเอ็นคือสถานรับเลี้ยงเด็กหรือเนิร์สเซอรี่ รับดูแลตั้งแต่เด็กทารกจนถึงวัยก่อนเข้าชั้นประถม

โฮอิคุเอ็นในญี่ปุ่นมี 2 ประเภท ได้แก่ โฮอิคุเอ็นที่ผ่านการรับรอง (認可保育園) และโฮอิคุเอ็นนอกการรับรอง (認可外保育園)

โฮอิคุเอ็นที่ผ่านการรับรอง

โฮอิคุเอ็นที่ผ่านการรับรองตามมาตรฐานของรัฐบาลในเรื่องขนาดสถานที่และจำนวนพี่เลี้ยงเด็ก โดยแบ่งออกเป็นโฮอิคุเอ็นของรัฐและเอกชน

โฮอิคุเอ็นของรัฐ (公立保育園) ทั้งหมดดำเนินการโดยองค์การปกครองส่วนท้องถิ่นด้วยมาตรฐานด้านนโยบายการดูแลเด็กและสภาพแวดล้อมเดียวกัน ผู้ปกครองหลายคนจึงบ่นเรื่องขาดความยืดหยุ่นและเวลารับดูแลเด็กสั้นเกินไป

โฮอิคุเอ็นเอกชน (私立保育園) กรณีโฮอิคุเอ็นเอกชนจะกำหนดนโยบายการดูแลเด็กได้โดยอิสระ โฮอิคุเอ็นแต่ละแห่งมีการจัดการที่หลากหลาย เช่น นำโปรแกรมการดูแลเด็กของตัวเองมาใช้ หรือมีพื้นที่ให้ผู้ปกครองพักดื่มชา จุดเด่นคือความยืดหยุ่น เช่น ระยะเวลาที่รับดูแลเด็ก และอาหารที่ให้เด็กกิน

ค่าใช้จ่ายของโฮอิคุเอ็นรัฐและเอกชนเหมือนกันค่ะ (รายละเอียดค่าใช้จ่ายจะอธิบายในภายหลัง)

โฮอิคุเอ็นนอกการรับรอง

โฮอิคุเอ็นที่มีขนาดพื้นที่หรือจำนวนผู้ดูแลไม่ถึงตามที่กำหนด จึงไม่ผ่านการรับรองโดยตรงจากรัฐ แต่ส่วนใหญ่มักมีนโยบายและการรดูแลเด็กที่หลากหลายและตอบสนองความต้องการของผู้ปกครองได้ดี

ยังมีสถานรับเลี้ยงเด็กในสถานประกอบกิจการ (事業所内保育所) ที่ตั้งขึ้นในโรงพยาบาลหรือบริษัท และ สถานรับเลี้ยงเด็กที่ได้รับการรับรอง (認証保育所) โดยองค์การปกครองส่วนท้องถิ่น เช่น กรุงโตเกียว เมืองโยโกฮาม่า และเมืองชิบะ บางเมืองที่ประสบปัญหาขาดแคลนสถานรับเลี้ยงเด็กเล็กก็มีโฮอิคุเอ็นที่เปิดรับเฉพาะเด็กอายุไม่เกิน 3 ปีด้วย

โฮอิคุเอ็นช่วยดูแลอะไรบ้าง

ผู้ดูแลเด็กในโฮอิคุเอ็นจะช่วยดูแลและกระตุ้นพัฒนาการของเด็กผ่านการเล่นทั้งในอาคารและกลางแจ้ง

สำหรับเด็ก นี่ถือเป็นโอกาสที่จะได้สัมผัสกับโลกอื่นนอกเหนือจากครอบครัว ช่วยสร้างทักษะการเข้าสังคม ส่วนคุณพ่อคุณแม่ไม่เพียงสามารถปรึกษาเรื่องการเลี้ยงดูลูก แต่ยังอาจค้นพบอีกด้านหนึ่งของลูกที่ไม่เคยเห็นที่บ้านด้วย

โฮอิคุเอ็นมีอาหารกลางวันและของว่าง มีทั้งแบบที่รับจากศูนย์ประกอบอาหารและแบบที่ทำเองในโรงเรียน แต่ทั้งสองแบบก็มีนักโภชนาการหรือพ่อครัวแม่ครัวที่ปรุงอาหารโดยคำนึงถึงความสมดุลทางโภชนาการและรสชาติที่เหมาะสมกับวัยของเด็กๆ ค่ะ

ในกรณีที่มีอาหารที่ไม่สามารถทานได้ด้วยข้อกำหนดทางศาสนาหรือมีอาการแพ้ แนะนำให้สอบถามล่วงหน้าตั้งแต่ตอนไปดูสถานที่ค่ะ

ช่วงเวลาที่เปิดรับดูแลเด็ก

โฮอิคุเอ็นส่วนใหญ่จะรับดูแลเด็กระหว่าง 07:00 - 18:00 น. ซึ่งเป็นช่วงเวลากำหนดไว้เพื่อให้คุณพ่อคุณแม่สามารถส่งลูกก่อนไปทำงานและไปรับในตอนกลับจากทำงานได้

แต่กรณีที่งานไม่เสร็จตามเวลาหรือมีปัญหาในการเดินทาง สามารถขยายเวลาได้โดยชำระค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมค่ะ ในระหว่างนั้นบางแห่งอาจมีบริการเตรียมอาหารเย็นหรือของว่างให้เด็กทานได้ด้วย เป็นอีกข้อที่ควรถามไว้ล่วงหน้าค่ะ

ค่าใช้จ่ายประมาณเท่าไร

ค่าใช้จ่ายสำหรับโฮอิคุเอ็นที่ผ่านการรับรองจะแตกต่างกันในแต่ละองค์การปกครองส่วนท้องถิ่น แต่โดยทั่วไปจะกำหนดตามสัดส่วนรายได้ครัวเรือน ค่าใช้จ่ายรายเดือนเฉลี่ยของญี่ปุ่นอยู่ที่ราว 20,000 เยน

ค่าใช้จ่ายสำหรับโฮอิคุเอ็นนอกการรับรอง จะชำระค่าใช้จ่ายตามที่โรงเรียนกำหนด สอบถามให้แน่ใจตอนที่ไปชมสถานที่นะคะ

ตั้งแต่เดือนตุลาคม 2019 มีการออกกฎหมายใหม่ ครอบครัวที่ได้รับการยกเว้นภาษีผู้อยู่อาศัย โดยทั่วไปจะไม่เสียค่าใช้จ่ายในการใช้บริการโฮอิคุเอ็นที่ผ่านการรับรอง-นอกการรับรองสำหรับเด็กอายุ 0 - 2 ปี และ 3 - 5 ปี แต่อาจมีขอบเขตจำกัดหรือไม่ครอบคลุมค่าอาหารและเครื่องแบบ ตรงนี้ต้องตรวจสอบกับโฮอิคุเอ็นแต่ละที่ค่ะ

ขั้นตอนการส่งลูกไปโฮอิคุเอ็น

ขอแนะนำขั้นตอนการเข้ารับบริการ ดังนี้

1. ค้นหาโฮอิคุเอ็นที่ตรงใจกันก่อน

กรุณาตรวจสอบจากเว็บไซต์ขององค์การปกครองส่วนท้องถิ่นเพื่อดูว่า มีโฮอิคุเอ็นประเภทใดในพื้นที่ที่อาศัยหรือทำงานอยู่ อาจลองสอบถามข้อมูลในท้องถิ่น ตอนที่ไปใช้ศูนย์เด็กเล็ก (児童館) ในพื้นที่หรือห้องเด็กเล่นของโฮอิคุเอ็น

หากยังไม่เคยใช้บริการโฮอิคุเอ็นอาจจินตนาการได้ยาก ลองใช้รายการตรวจสอบด้านล่างเพื่ออ้างอิงดูนะคะ
รายการตรวจสอบ
・ สามารถไปรับและส่งโดยไม่มีปัญหา ในกรณีที่สภาพอากาศเลวร้ายได้หรือไม่
・ ช่วงเวลาที่รับดูแลเด็กตั้งแต่กี่โมงถึงกี่โมง
・ สมัครเข้าใช้บริการง่ายหรือไม่? มีจำนวนรายชื่อเด็กที่รอเข้าใช้บริการกี่คน
・ มีสถานที่จอดรถยนต์ จักรยาน รถเข็นเด็ก หรือไม่
・ มีนโยบายการดูแลเด็กตรงกับความต้องการหรือไม่
・ สามารถให้บริการในภาษาต่างประเทศหรือไม่? เคยดูแลเด็กที่มีสัญชาติต่างประเทศหรือไม่
・ มีความใส่ใจในความต่างทางศาสนาหรือไม่
・ จำนวนครูที่ดูแลเด็กเพียงพอหรือไม่? บรรยากาศการทำงานของเจ้าหน้าที่ดีหรือไม่
・ ความรู้สึกของเด็กต่อโฮอิคุเอ็นดีหรือไม่
・ มีบริการดูแลเด็กในวันเสาร์ ช่วงเช้าตรู่ หรือขยายเวลาหรือไม่
・ มีกฎในการรับเด็กและวิธีการรับมือกรณีฉุกเฉินต่างๆ เช่น เมื่อเด็กไม่สบายมีไข้อย่างไร
・ มีสิ่งของที่ต้องเตรียมและของที่ต้องพกไปมากแค่ไหน
・ มีกิจกรรมรับเลี้ยงเด็กที่ผู้ปกครองสามารถเข้าร่วมได้หรือไม่
・ มีวิธีดำเนินการให้เด็กคุ้นเคยกับโฮอิคุเอ็นอย่างไร
・ มีอาหารกลางวันและของว่างอะไรให้บ้าง
・ ค่าใช้จ่ายที่ไม่รวมอยู่ในค่าดูแลเด็กอย่างค่าดูแลเด็กเกินเวลาและค่าเครื่องแบบหรือไม่
・ มีโรงพยาบาลหรือซูเปอร์มาร์เก็ตใกล้โฮอิคุเอ็นหรือไม่
・ มีเส้นทางอพยพและการรับมือเหตุฉุกเฉินเมื่อเกิดภัยพิบัติอย่างไร

2. ลองไปเยี่ยมชมสถานที่จริงก่อน

ขอแนะนำให้ไปเยี่ยมชมสถานที่จริงก่อนสมัครใช้บริการ เพราะมีบางอย่างที่ไม่สามารถรู้ได้หากไม่ได้ไปสถานที่จริงอย่างบรรยากาศของโฮอิคุเอ็น โทรติดต่อโฮอิคุเอ็นโดยตรงแล้วนัดวัน-เวลาที่สะดวกเพื่อไปเยี่ยมชม โดยสามารถไปเยี่ยมชมได้เฉพาะช่วงกลางวันในวันธรรมดาเท่านั้น

3. สมัครเข้าใช้บริการโฮอิคุเอ็น

หากต้องการใช้บริการโฮอิคุเอ็นในเดือนเมษายน มีกำหนดว่าต้องยื่นใบสมัครเข้าโฮอิคุเอ็นในช่วงเดือนตุลาคมถึงธันวาคมในปีก่อนหน้านั้น เนื่องจากอาจมีการแจ้งข้อมูลการรับสมัครแค่บนเว็บไซต์ขององค์การปกครองส่วนท้องถิ่นหรือโฮอิคุเอ็นเท่านั้น จึงควรระวังอย่าพลาดกำหนดเวลานะคะ

กรณีต้องการเข้าโฮอิคุเอ็นในช่วงเวลานอกเหนือจากเดือนเมษายน มีบางแห่งที่เปิดรับสมัครตลอดทั้งปีตามต้องการ กรุณาตรวจสอบกับโฮอิคุเอ็นแต่ละแห่งหรือองค์การปกครองส่วนท้องถิ่นดูนะคะ

ในการดำเนินการมีเอกสารหลายชุดที่ต้องเตรียม อาจมีบางรายการที่ต้องยืนยันกับที่ทำงานหรือให้ที่ทำงานกรอกข้อมูลด้วย จึงควรเผื่อเวลาไว้ให้มากพอนะคะ

เอกสารหลักที่จำเป็น

・ แบบฟอร์มใบสมัครเข้าโฮอิคุเอ็น
・ บันทึกประวัติของครอบครัวและเด็ก
・ เอกสารรับรองว่าการดูแลเด็กที่บ้านเป็นเรื่องยาก (เช่น ใบรับรองการทำงานของคุณพ่อคุณแม่ ใบรับรองแพทย์ ฯลฯ )
・ สำเนาใบหักภาษี ณ ที่จ่าย

4. ถ้าสมัครผ่าน ก็ได้เวลาเตรียมตัว!

การส่งเอกสารไม่ได้หมายความว่าจะได้รับอนุมัติว่าเข้าโฮอิคุเอ็นได้แน่นอน โฮอิคุเอ็นจะมีการตรวจสอบและให้คะแนนความจำเป็นในการดูแลเด็ก กรณีเข้าโฮอิคุเอ็นในเดือนเมษายน จะมีการแจ้งเรื่องผ่าน-ไม่ผ่านหลังยื่นเรื่องสมัครหลายเดือน กรณีที่ไม่ผ่านการคัดเลือกอาจไม่ได้รับการติดต่อกลับมา

เมื่อได้รับการยืนยันเรื่องการเข้าโฮอิคุเอ็นแล้ว ก็ต้องเตรียมสิ่งของที่จำเป็นและเขียนชื่อบนสิ่งของทั้งหมด เช่น เสื้อผ้า หมวก และเครื่องนอน จึงควรเตรียมไว้แต่เนิ่นๆ นะคะ

ยังมีระบบและหน่วยงานต่างๆ ที่พึ่งพาได้อีกนะ!

แม้ยังไม่ได้การยืนยันเรื่องการเข้าโฮอิคุเอ็น แต่สามารถใช้บริการระบบที่เรียกว่าการฝากดูแลเด็กชั่วคราว (一時保育 หรือ 一時預かり) ระบบนี้สามารถใช้เมื่อต้องการฝากให้โฮอิคุเอ็นช่วยดูแลลูกชั่วคราวเพื่อไปทำธุระด่วนหรือให้คุณแม่ได้ผ่อนคลายบ้างได้ค่ะ

นอกจากนี้ยังมีบริการและหน่วยงานที่สามารถพึ่งพาได้ เช่น
・ โฮอิคุมามะ (保育ママ Hoiku Mama) สถานที่รับดูแลเด็กเล็กที่ดำเนินการในบ้านพักอาศัยภายในหมู่บ้าน ตำบล เขต เมือง
・ พี่เลี้ยงเด็ก (ベビーシッター Babysitters)
・ ศูนย์ส่งเสริมสถาบันครอบครัว (Family Support Center)
・ ศูนย์ดูแลและฟื้นฟูเด็กที่ป่วย (病児・病後児保育施設)

ค่าใช้จ่ายในการใช้บริการและรายละเอียดต่างกันในแต่ละหน่วยงานและองค์การปกครองส่วนท้องถิ่น กรุณาติดต่อสอบถามดูนะคะ

ซื้อผลิตภัณฑ์สำหรับเด็กทารกทางออนไลน์ : Akachan Honpo | Combi

ซื้อสินค้าสำหรับเด็กที่ชาวญี่ปุ่นนิยมใช้จากเว็บ Amazon :
・ ผ้าออมเด็กแบบกางเกงไซส์ L Marries Sarasara (Smooth) Air Through (9 - 14 kg) 112 แผ่น (56 แผ่น x2) บรรจุภัณฑ์แบบกล่อง เฉพาะที่ Amazon.co.jp เท่านั้น
・ นมผง Wakodo Lebens Milk Hai Hai สำหรับทารกอายุ 0 เดือนถึง 1 ปี ผสม DHA และกรดอะราคิโดนิก (Arachidonic Acid) 810 g x2 กระป๋อง (พร้อมโบนัส)

All images by Pixta