สารานุกรมคำญี่ปุ่น「ยุคไทโช」

「ยุคไทโช」เป็นยุคสมัยหนึ่งในญี่ปุ่นโดยกินระยะเวลาตั้งแต่ช่วงปี 1912 จนถึงปี 1926 ซึ่งอยู่ในช่วงการปกครองของจักรพรรดิโยชิฮิโตะ หลังจากจักรพรรดิโยชิฮิโตะสิ้นพระชนม์ก็เปลี่ยนเป็นเรียกว่า จักรพรรดิไทโช แทน ช่วงเวลาเพียง 14 ปีมันดูสั้นมากก็จริง แต่เกิดเหตุการณ์สำคัญขึ้นมากมายเลยทีเดียว เช่น ญี่ปุ่นเข้าร่วมสงครามโลกครั้งที่ 1 และการเกิดแผ่นดินไหวครั้งใหญ่ในแถบคันโตทำให้มีผู้เสียชีวิตและสูญหายมากกว่า 1 แสนคน เป็นต้น

ยุคนี้เป็นยุคสมัยที่การเรียกร้องแนวคิดเสรีนิยมและแนวคิดประชาธิปไตยที่เรียกว่า「ไทโชเดโมเครซี่」นั้นแพร่กระจายออกไปอย่างกว้างขวาง รัฐบาลญี่ปุ่นและสังคมเกิดการเคลื่อนไหวครั้งใหญ่นำไปสู่ยุคใหม่

รากเหง้าของญี่ปุ่นยุคใหม่

จาก [ONDEN] ร้านแกงกะหรี่รสมือแม่เจ้าเก่าแห่งย่านฮาราจุกุ

ยุคไทโช เป็นรากเหง้าการดำรงชีวิตของคนญี่ปุ่นในปัจจุบัน เช่น วัฒนธรรมการกิน ข้าวแกงกะหรี่・โคร็อกเกะ・ทงคัตสึที่เรียกว่าเป็น「อาหารสไตล์ตะวันตกหลัก 3 อย่างในยุคไทโช」มีการจัดวางตามแบบที่คนญี่ปุ่นชอบและเสิร์ฟบนโต๊ะอาหาร

ส่วนนอกเมืองใหญ่มีการก่อสร้างบ้านเรือนผสมสไตล์ญี่ปุ่นและตะวันตกเข้าด้วยกันโดยสร้างห้องรับแขกแบบฝรั่งอยู่ข้างๆบันไดทางเข้าตรงประตูบ้านแบบญี่ปุ่นซึ่งเรียกว่า「บุงกะจูทาคุ」เป็นจำนวนมาก ภายในจะสร้างห้องครัวและอ่างอาบน้ำแบบติดตั้งแก๊สและน้ำประปาพร้อมใช้

นอกจากนี้ก็เกิดปรากฏการณ์ชาวบ้านแห่แหนเข้าไปทำงานในบริษัทเอกชนหลังจบมหาวิทยาลัยพร้อมๆกับการศึกษาที่แพร่หลายมากขึ้นจนกลายมาเป็นวิถีชีวิตในเมืองใหญ่ที่เราเห็นกันบ่อยๆในปัจจุบัน

「ทาเคฮิสะ ยูเมจิ」คือใครกันนะ?

ในยุคไทโชนี้ยกระดับฐานะทางสังคมของชาวบ้านและผู้หญิงให้สูงขึ้นและเกิดความเจริญรุ่งเรืองของวัฒนธรรมที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวที่เรียกว่า「ไทโชโรมัน」ซึ่งให้ความเคารพเรื่องความอิสระเสรีและความเป็นปัจเจกบุคคลโดยได้รับอิทธิพลมาจากแนวคิดแบบโรมันของศิลปะยุโรป

จุดเด่นของ「ไทโชโรมัน」ก็คือ ทาเคฮิสะ ยูเมจิ จิตรกรชื่อดัง ภาพหญิงงามที่ยูเมจิวาดนั้นมีเอกลักษณ์อยู่ที่อารมณ์ความรู้สึกความเบื่อหน่ายในชีวิตและร่างกายที่อ่อนช้อยโดยใส่เสื้อผ้าญี่ปุ่นสมัยใหม่แบบหลวมๆ แม้ในญี่ปุ่นปัจจุบันก็ยังมีหญิงสาวจำนวนมากที่ชื่นชอบ「ความงามแบบยูเมจิ」และกิโมโนลวดลายคลาสสิคโบราณที่ทำให้นึกถึงยุคไทโชก็ฮิตกันสุดๆ

ยูเมจิ ซึ่งเรียกได้ว่าเป็น「ครูของภาพอุคิโยเอะยุคไทโช」นั้นเป็นเหมือนกับกราฟฟิกดีไซน์เนอร์ในสมัยนี้เลยทีเดียว เขาออกแบบพวกของใช้จิปาถะในชีวิตประจำวัน เช่น เครื่องเขียน, ซองจดหมาย, ผ้าขนหนู และสื่อโฆษณาต่างๆ ถ้าใครอยากเห็นผลงานของยูเมจิก็สามารถเดินทางไปชมได้ที่「พิพิธภัณฑ์ศิลปะยูเมจิ (เมืองโอกายามะ จังหวัดโอกายามะ), พิพิธภัณฑ์ทาเคฮิสะยูเมจิอิคาโฮะ (เมืองชิบุกาวะ จังหวัดกุมมะ), พิพิธภัณฑ์ศิลปะทาเคฮิสะยูเมจิ (เขตบุงเคียว จังหวัดโตเกียว) ได้เล้〜ย