สารานุกรมคำญี่ปุ่น「โคโดโมะโนะฮิ (วันเด็ก)・ชิจิโกะซัง (วันฉลองเด็กอายุ 3 5 7 ขวบ)・โคอิโนโบริ (ธงปลาคาร์ฟ)」

“โคโดโมะโนะฮิ” คืออะไร?

「โคโดโมะโนะฮิ」คือ「วันเพื่อให้เด็กทุกคนแสดงความขอบคุณต่อผู้เป็นแม่และอธิษฐานให้เด็กๆมีความสุข」หรือเรียกตามภาษาบ้านเราว่า “วันเด็ก” นั่นเอง โดยถูกกำหนดให้เป็นหนึ่งในวันหยุดราชการของประเทศญี่ปุ่นเมื่อปี 1948 นับแต่นั้นมา ในวันที่ 5 พฤษภาคมของทุกปีก็จะถือเป็นวันอธิษฐานให้เด็กทุกคนเจริญเติบโตและมีสุขภาพร่างกายแข็งแรง

「วันเด็ก」วันเฉลิมฉลองทั้งเด็กผู้หญิงและเด็กผู้ชาย

แต่เดิมเราเรียกวันที่ 5 พฤษภาคมว่า ทังโกะโนะเซ็กกุ โดยเป็นวันเฉลิมฉลองเพื่อให้เด็กผู้ชายมีสุขภาพร่างกายแข็งแรง

แต่ตั้งแต่งานวันเด็กในปี 1948 เป็นต้นมาก็กลายเป็นงานเฉลิมฉลองทั้งเด็กผู้ชายและเด็กผู้หญิงไปโดยปริยาย แม้ในปัจจุบันก็ยังคงหลงเหลือความเชื่อว่าเคยเป็นวันเฉลิมฉลองเด็กผู้ชายมาก่อน ในวันนี้ตามบ้านที่มีเด็กผู้ชายจะมีธรรมเนียมการประดับสิ่งของดั้งเดิม ไม่ว่าจะเป็น「ธงปลาคาร์ฟ」「หมวกนักรบ」และ「ตุ๊กตาโกะกัตสึ」

「ชิจิโกะซัง」คืออะไร?

เนื่องจากในสมัยก่อนเทคโนโลยีทางการแพทย์และสุขอนามัยยังไม่เจริญก้าวหน้า ในประเทศญี่ปุ่นจึงมีอัตราการเสียชีวิตของเด็กเล็กๆสูงมาก ดังนั้น เด็กที่เจริญเติบโตขึ้นมามีสุขภาพร่างกายแข็งแรงจึงถือว่าโชคดีสุดๆ

ด้วยเหตุนี้ คนญี่ปุ่นจึงเชื่อกันว่าเด็กเป็น「ของรับฝากจากพระเจ้าจนกระทั่งอายุ 7 ขวบ」พระเจ้าจึงเป็นผู้กำหนดชะตากรรมของเด็กว่าจะให้อยู่หรือตายจนกว่าจะถึงอายุ 7 ขวบ

ชิจิโกะซัง เป็นงานเทศกาลเฉลิมฉลองการเจริญเติบโตของเด็กเหล่านั้นและเพื่อให้เด็กๆตระหนักถึงเรื่องดังกล่าวด้วยตัวเอง

ในวันที่ 15 พฤศจิกายน บรรดาพ่อแม่ของ เด็กหญิง-ชายอายุ 3 ขวบ, เด็กชายอายุ 5 ขวบ และเด็กหญิงอายุ 7 ขวบ จะพาเด็กๆมากราบไหว้สักการะที่ศาลเจ้า โดยใส่ชุดกิโมโนหรือ ฮาโอริ・ฮากามะ มากับครอบครัวและถ่ายรูปเป็นที่ระลึกกัน

ตอนที่มากราบไหว้สักการะ เด็กๆก็จะได้รับลูกกวาดที่มีลักษณะเป็นแท่งเรียวยาวชื่อว่า “จิโตเสะอาเมะ” โดยเป็นการอธิษฐานเพื่อให้เด็กๆเจริญเติบโตมีสุขภาพร่างกายแข็งแรงและอายุยืนยาวเหมือนกับลูกกวาดนั่นเอง

「โคอิโนโบริ」คืออะไร?

「โคอิโนโบริ」เป็นธงรูปปลาคาร์ฟที่ใช้ประดับภายในสวนของบ้านเพื่อขอพรให้เด็กผู้ชายมีพัฒนาการและสุขภาพร่างกายแข็งแรง ว่ากันว่าธรรมเนียมนี้เริ่มปฏิบัติกันมาตั้งแต่ศตวรรษที่ 17 ที่บ้านซามูไรญี่ปุ่น

ในประเทศจีนมีตำนานเล่าว่าปลาคาร์ฟที่สามารถว่ายขึ้นไปบนน้ำตกได้สำเร็จจะกลายเป็นมังกรบนฟ้า โดยเชื่อกันว่าน่าจะมีความเกี่ยวข้องกับต้นกำเนิดของธงปลาคาร์ฟในประเทศญี่ปุ่น

ในปัจจุบัน เมื่อใกล้ถึงวันเด็กในวันที่ 5 พฤษภาคม เราจะได้เห็นธงปลาคาร์ฟโบกสะบัดว่ายรับลมบนท้องฟ้าทั่วทุกแห่ง ผ้าที่ปลิวสะบัดตามลมมีความหมายถึงการขับไล่ปีศาจ โดยรวมถึงการขอพรให้เด็กเติบโตขึ้นมาอย่างมีสุขภาพร่างกายแข็งแรงอีกด้วย

เมื่อใกล้ถึงวันเด็กก็จะมีการจัดงานเทศกาลที่เราสามารถเห็นธงปลาคาร์ฟได้ทั่วทุกแห่งในประเทศญี่ปุ่น และหนึ่งในนั้นก็คืองานเทศกาล「Koinobori no Sato Matsuri (โคอิโนโบริ โนะ ซาโตะ มัตสึริ)」ซึ่งเป็นงานเทศกาลธงปลาคาร์ฟอันดับ 1 ของโลกนั่นเอง เราจะได้เห็นธงปลาคาร์ฟมากกว่า 5,000 ผืนโบกสะบัดภายในลานจัดงานทั้ง 5 แห่ง บอกเลยว่าเป็นทัศนียภาพที่งดงามมากค่ะ

เป็นยังไงกันบ้างเอ่ย? ในประเทศญี่ปุ่นเต็มไปด้วยงานเทศกาลที่ขอพรให้เหล่าเด็กๆเจริญเติบโตอย่างมีสุขภาพร่างกายแข็งแรงมากมาย โดยนักท่องเที่ยวอย่างเราๆจะได้เห็นบรรยากาศเหล่านั้นตามศาลเจ้าและแหล่งประดับธงปลาคาร์ฟ สำหรับใครที่มีโอกาสได้มาเที่ยวญี่ปุ่นก็อย่าพลาดกันนะคะ ^^