เดินไปตามเส้นทางแห่งจิตวิญญาณ ลิ้มลองอาหารโชจินเรียวริที่เมืองสึรุโอกะ จังหวัดยามากาตะ (Tsuruoka, Yamagata)

เยือนเขาบำเพ็ญตนแห่งเมืองสึรุโอกะ จังหวัดยามากาตะ

ตั้งแต่อดีตกาล ผู้คนล้วนมีความยำเกรงและเคารพต่อธรรมชาติ แม้แต่ในปัจจุบัน ความงาม ความอลังการ และความยิ่งใหญ่ของธรรมชาติก็ทำให้เราหลงใหลไม่รู้เบื่อ

ผู้คนในอดีตรู้สึกยังไง ยืมพลังของธรรมชาติมาใช้แบบไหน เราอาจจะรู้คำตอบนั้นถ้าได้มาที่เมืองสึรุโอกะ (Tsuruoka) จังหวัดยามากาตะ (Yamagata)

เมืองสึรุโอกะเป็นที่ตั้งของสามเขาเดวะซันซัง (Dewa Sanzan) หนึ่งใน 3 ภูเขาฝึกบำเพ็ญตนขึ้นชื่อของญี่ปุ่น ครั้งนี้เราจะมาเดินท่องไปตามขุนเขาพร้อมกับยามะบุชิ (ผู้ขึ้นเขามาฝึกบำเพ็ญตน) แวะเวียนไปตามวัดและศาลเจ้าที่มีสถาปัตยกรรมแบบญี่ปุ่นมากมาย เรียนรู้รากฐานความเชื่อที่สืบทอดต่อกันมา และลองทานอาหารโชจินเรียวริ อาหารแบบมังสวิรัติจากผักท้องถิ่น

สัมผัสประสบการณ์ขึ้นเขาบำเพ็ญตนที่สามเขาเดวะซันซัง

สามเขาเดวะซันซังเป็นชื่อเรียกรวมของ 3 ภูเขา ได้แก่ ภูเขาฮากุโระซัง (Mount Haguro) ภูเขากัตซัง (Mount Gassan) และภูเขายุโดโนะซัง (Mount Yudono) เป็นหนึ่งในศูนย์รวมความเชื่อเกี่ยวกับลัทธิบูชาป่าเขาเมื่อครั้งอดีต การมาท่องเดินไปบนสามเขาเดวะซันซังถูกเปรียบเสมือนการเดินทางเพื่อเกิดใหม่ ปัจจุบันนี้ก็ยังมีผู้คนแวะเวียนมาไม่ขาด

มาดูกันว่าแต่ละภูเขามีจุดเด่นและมีกิจกรรมอะไรบ้าง

1. ภูเขาฮากุโระซัง ไหว้เทพเจ้าแห่งสามเขา

จุดเริ่มต้นทริปการเดินทางเพื่อเกิดใหม่ในครั้งนี้เริ่มต้นที่ภูเขาฮากุโระซัง ภูเขาแห่งชาติปัจจุบัน บนยอดเขามีวิหารซันจินโกไซเด็น (Sanjingosaiden) ที่สถิตของ 3 เทพเสาหลักแห่งสามเขาซันซัง ที่เลือกสร้างไว้ที่ภูเขาฮากุโระซังเพราะสภาพพื้นที่ของภูเขากัตซังและภูเขายุโดโนะซังมีหุบเขาเยอะ เข้าถึงได้ยากในช่วงฤดูหนาว จึงมารวมไว้ที่นี่ที่เดียว ไหว้ที่นี่ก็เหมือนได้ไหว้ครบทั้งสามเขาไปในตัว

ภูเขาฮากุโระซังสามารถมาได้แม้ในช่วงฤดูหนาว จะเดินเขาหรือนั่งรถบัสขึ้นไปถึงยอดเขาก็ได้ แต่อยากแนะนำเป็นคอร์สเดินเขาพร้อมไกด์นำทางที่จะช่วยอธิบายเรื่องราวเบื้องลึกเกี่ยวกับความเชื่อต่างๆ ของสามเขาเดวะซันซังให้ฟังไปด้วย

* ช่วงเวลาเปิดให้ขึ้นเขา ภูเขากัตซังระหว่างเดือนกรกฎาคม - กันยายนเท่านั้น ภูเขายุโดโนะซังระหว่างเดือนมิถุนายน - ตุลาคมเท่านั้น
* รถบัสขึ้นยอดเขาฮากุโระซัง ออกชั่วโมงละ 1 คัน วันละ 10 รอบ แล้วแต่ช่วง

เราสามารถเลือกไกด์นำทางได้ระหว่างไกด์ทั่วไปหรือไกด์ที่เป็นยามะบุชิ (ผู้ขึ้นเขามาฝึกบำเพ็ญตน) ถ้าเลือกไกด์ยามะบุชิ เราจะได้ใส่ชุดสีขาวแบบยามะบุชิระหว่างเดินเขาด้วย

ติดต่อจองไกด์ล่วงหน้าอย่างน้อย 1 สัปดาห์ด้วยภาษาอังกฤษผ่านทางแบบฟอร์มติดต่อสอบถามของสมาคมท่องเที่ยวฮากุโระ หรือทางแบบฟอร์มติดต่อสอบถามด้านล่างสุดของเว็บไซต์ DEGAM Tsuruoka Tourism Bureau

การเดินทางจะเริ่มขึ้นเมื่อเดินลอดผ่านประตูซุยชินมง ทิวต้นสนแสนสวยบนทางเดินสู่ยอดเขาได้รับการจัดอันดับ 3 ดาว สูงที่สุดจากมิชลิน กรีนไกด์ ระหว่างทางยังมีเจดีย์ 5 ชั้นแห่งภูเขาฮากุโระ (Five-story Pagoda Of Mount Haguro) แทรกตัวอยู่ระหว่างต้นไม้สูงใหญ่ ดูศักดิ์สิทธิ์และยิ่งใหญ่ในคราเดียว

เมื่อไหว้เทพเจ้าทั้งสามที่วิหารซันจินโกไซเด็นแล้ว เราแวะมาที่ไซคัง (Zaikan) ที่นี่คือชุคุโบ (ที่พักสำหรับแขกที่เดินทางมานมัสการที่ศาลเจ้าหรือไหว้พระที่วัด) ที่อยู่ติดกับวิหารหลักเพื่อกินอาหารโชจินเรียวริ

สำหรับคนที่สนใจเรื่องอาหารโชจินเรียวริ คุณอิโต ชินคิจิ เชฟประจำไซคังจะมาช่วยอธิบายเรื่องราวเกี่ยวกับอาหารให้ฟังได้ด้วย มีแม้กระทั่งคอร์สเรียนทำอาหารโชจินเรียวริ เริ่มตั้งแต่ไปเก็บผักจากเขาพร้อมกับเชฟอิโตเลย

การทานอาหารโชจินเรียวริก่อนเริ่มเดินทางก็เป็นเหมือนอีกหนึ่งขั้นตอนในการเตรียมร่างกายให้พร้อมสำหรับการฝึกตน ก่อนที่จะเดินผ่านประตูซุยชินมงเข้ามาเมื่อครู่ก็มีชุคุโบอื่นๆ อยู่อีกกว่า 30 แห่ง สามารถแวะทานอาหารโชจินเรียวริเพิ่มพลังกันได้ ส่วนใหญ่ต้องจองล่วงหน้าก่อนไป ดูข้อมูลได้ทางเว็บไซต์ของชุคุโบหรือติดต่อสอบถามทางสมาคมท่องเที่ยวฮากุโระ

ศาลเจ้าเดวาซันซัง

33, Haguroyama, Haguro-machi, Tsuruoka-shi, ยามากาตะ 997-0211

2. ภูเขากัตซัง ฝึกตนด้วยการเดินสู่ยอดเขา

จุดหมายต่อไปของการเดินทางเพื่อเกิดใหม่คือภูเขากัตซัง ภูเขาแห่งความสุขสงบหลังดับสูญ มีความสูง 1,984 เมตร สูงที่สุดในบรรดาเขาทั้งสาม ศาลเจ้ากัตซังเปิดให้สักการะตั้งแต่วันที่ 1 กรกฎาคม - 15 กันยายน และเปิดให้ขึ้นถึงยอดเขาระหว่างเดือนกรกฎาคม - ตุลาคมเท่านั้น

เส้นทางเดินของภูเขากัตซังไม่ค่อยมีทางชันมากนัก แต่อุณหภูมิของเชิงเขากับยอดเขาต่างกันมาก ควรสวมชุดพร้อมเผื่อเสื้อคลุมกันหนาว สวมรองเท้าปีนเขา เตรียมเครื่องดื่ม และพกอุปกรณ์ปีนเขาให้พร้อม คอร์สขาขึ้นจากภูเขาฮากุโระซังมาภูเขากัตซังจะไม่ลำบากมาก มือใหม่ก็เดินได้ ที่อยากให้ระวังคือคอร์สขาลงไปทางภูเขายุโดโนะซังต้องเป็นนักปีนเขาระดับกลาง

เส้นทางเดินเขาทอดยาวไปท่ามกลางธรรมชาติสวยๆ โดยเฉพาะบริเวณที่ราบชุ่มน้ำมิดะกาฮาระ (Midagahara Marsh) มีดอกไม้สวยๆ กว่า 130 ชนิดบานสะพรั่ง เช่น ดอกลิลลี่สีเหลืองพันธุ์นิกโคคิซุเกะ และดอกมิซุบะโชสีขาว เป็นหนึ่งในขุมทรัพย์แห่งดอกไม้บนเขาสูงที่หาได้ยาก

บรรยากาศเดินเขาพร้อมใส่ชุดขาวแบบยามะบุชิ ถ้าได้ฟังเรื่องที่ไกด์เล่าให้ฟังไปด้วยก็จะยิ่งเข้าใจความคิดของคนสมัยก่อนมากขึ้นว่าทำไมต้องฝึกตนบนเขา ได้ทั้งชมวิวสวย ได้ทั้งสาระไปในคราวเดียว คนที่อยากสอบถามหรือจองไกด์ติดต่อสอบถามได้จากแบบฟอร์มด้านล่างสุดของเว็บไซต์ DEGAM Tsuruoka Tourism Bureau

ประวัติของศาลเจ้ากัตซัง (Gassan Shrine) บนยอดเขากัตซังนี้ย้อนกลับไปถึงยุคนารา (ปี 710 - 784) เลยทีเดียว

จะขึ้นเขามาตอนเช้าแล้วเดินกลับตอนเย็นแบบวันเดียว หรือติดต่อจองล่วงหน้าเพื่อค้างคืนในบ้านพักบนเขาเพื่อตื่นมาดูทะเลเมฆและพระอาทิตย์ขึ้นยามเช้าก็ได้

กัสซัน

Kawadai, Haguro-machi, Tsuruoka-shi, ยามากาตะ 997-0131

3. ภูเขายุโดโนะซัง ปลายทางของการฝึกบำเพ็ญตน

จุดสิ้นสุดการเดินทางเพื่อเกิดใหม่ในครั้งนี้อยู่ที่ภูเขายุโดโนะซัง ว่ากันว่าที่นี่เป็นแดนมนุษย์ที่อยู่ใกล้ดินแดนศักดิ์สิทธิ์ของพระไวโรจนพุทธะมากที่สุด

เมื่อเดินลอดประตูโทริอิแล้วขึ้นเขาไปตามทาง ณ บริเวณที่ศักดิ์สิทธิ์ที่สุดของภูเขาเป็นที่ตั้งของสถานที่สถิตองค์เทพเจ้า แต่มีข้อบัญญัติไว้ว่าห้ามเอ่ยถึงที่สถิตองค์เทพและห้ามถ่ายรูปด้วย เพราะฉะนั้นคงต้องขอให้ทุกคนลองขึ้นไปสักการะด้วยตัวเองกันแล้วหละ ช่วงเวลาเปิดเขาอยู่ระหว่างเดือนพฤษภาคม - ตุลาคม (ปี 2021 เริ่มเปิดเดือนมิถุนายน)

หนึ่งในการฝึกตนที่ทรหดที่สุดของภูเขายุโดโนะซังคือ ทาคิเกียว หรือการฝึกตนใต้น้ำตก ยามะบุชิจะช่วยสอนและแนะนำวิธีให้สำหรับคนที่สนใจอยากลองเข้าไปฝึกตนใต้น้ำตก

สมัครกิจกรรมฝึกตนใต้น้ำตกโดยติดต่อผ่านแบบฟอร์มออนไลน์หรือโทรศัพท์ไปที่จุดพักแรมยุโดโนะซัง ซันโรโจะ (Sanrojo Lodge) มีบริการจ้างล่ามภาษาอังกฤษเพิ่มเติมและทัวร์พร้อมที่พักสำหรับค้างคืนด้วย

ซันโรโจะมีบริการห้องพักค้างคืนและอาหารโชจินเรียวริเหมือนกัน แต่จะมีอาหารที่ใช้ปลาด้วย สำหรับคนที่ไม่ทานเนื้อสัตว์อย่าลืมแจ้งตอนจองล่วงหน้าไว้ก่อน

อีกหนึ่งที่น่าสนใจแถวภูเขายุโดโนะซังคือวัดไดนิจิโบ (Dainichibou Temple) เพราะที่นี่มีมัมมี่ซกคุชินบุตสึของพระสงฆ์ชื่อชินเนียวไคโชนิน ผู้ผ่านการฝึกฝนบำเพ็ญเพียรอันแสนสาหัส ละทิ้งกายสังขารเพื่อให้จิตคงอยู่และคอยช่วยเหลือผู้คนบนโลกมนุษย์

หลังจากเข้ารับการปัดเป่าสิ่งชั่วร้าย ฟังเรื่องเล่าเกี่ยวกับวัดและพระซกคุชินบุตสึเสร็จ เราก็จะได้เข้าไปชมพระซกคุชินบุตสึด้วยตาของตัวเอง มีโบรชัวร์ภาษาอังกฤษให้

ยูโดะโนะซัง เซ็นนิน

7 ทามุจิมาตะ 60 ซาโตยามะ เมืองสึรุโอกะ จังหวัดยามากาตะ 997-0532

ฝึกจิตด้วยการนั่งสมาธิที่วัดเซ็มโปจิ

ไหนๆ ก็มาแล้ว ลองแวะไปวัดนิกายเซ็นอื่นๆ ในเมืองสึรุโอกะกันอีกนิด

วัดเซ็มโปจิ (Zenpouji Temple) เป็นหนึ่งใน 3 สถานภาวนาใหญ่ของนิกายเซ็นสายโซโต และเป็นที่รู้จักในฐานะของวัดเซ็นที่สักการะเทพมังกรผู้ปกปักรักษามหาสมุทร ภายในบริเวณวัดมีทั้งเจดีย์ห้าชั้น ทั้งวิหารห้าร้อยอรหันต์ อบอวลไปด้วยบรรยากาศศักดิ์สิทธิ์

* 3 สถานภาวนาใหญ่ของนิกายเซ็นสายโซโตอีก 2 แห่งคือ วัดเมียวกงจิ (Myogon-ji Shrine) จังหวัดไอจิ และวัดไซโจจิ (Saijo-ji Temple) จังหวัดคานากาวะ

มีกิจกรรมนั่งสมาธิให้ร่วม (ติดต่อจองล่วงหน้า) โดยพระจะมาแนะนำวิธีนั่งและวิธีหายใจให้ จากนั้นก็ให้ลองฝึกนั่งสมาธิด้วยตัวเองเพื่อรวมใจและกายให้เป็นหนึ่ง

เลือกจองกิจกรรมนั่งสมาธิพร้อมชุดข้าวต้มมื้อเช้าก็ได้ เราจะได้เรียนรู้มารยาทในการทานอาหารที่สอดแทรกแนวคิดแบบเซ็นเอาไว้ด้วย

วัดเซ็นโปจิ (วัดเซ็นโปจิ)

100 Shimogawa Sekine เมือง Tsuruoka จังหวัด Yamagata 997-1117

ชมสวนสวยของวัดเกียคุเซ็นจิ

สวนญี่ปุ่นของวัดเกียคุเซ็นจิ (Gyokusenji Temple) ได้รับเลือกเป็นสถานที่ชมทัศนียภาพอันงดงามเป็นพิเศษของญี่ปุ่น ใช้ประโยชน์จากภูมิประเทศธรรมชาติของภูเขามาเป็นส่วนประกอบให้สวนอย่างลงตัว มีที่ให้นั่งชมสวนสวยที่แปรเปลี่ยนหน้าตาไปตามฤดูตรงระเบียงวัดท่ามกลางบรรยากาศเงียบสงบ

เพิ่มอรรถรสระหว่างชมสวนด้วยชาเขียวมัทฉะและขนมญี่ปุ่นวากาชิที่ทำรูปร่างและสีสันให้เข้ากับฤดูกาลนั้นๆ ทั้งสวยและน่าทาน

อาหารโชจินเรียวริก็มีเหมือนกัน เมนูของที่นี่เลือกใช้ผักเป็นวัตถุดิบหลักตามข้อบัญญัติในพุทธศาสนา คนที่กินมังสวิรัติก็กินได้

ก่อนมื้ออาหารจะร่วมกันสวดบทสวดโกะคังโนะเกะ ตอนจองจากเว็บไซต์ทางการสามารถขอรับต้นฉบับและคำแปลของบทสวดมาฝึกล่วงหน้าได้นะ

คนที่มากินอาหารโชจินเรียวริที่นี่จะได้รับตะเกียบและผ้าขนหนูเป็นที่ระลึกกลับบ้าน ถ้าวันไหนเจ้าอาวาสอยู่ก็อาจมาช่วยให้คำแนะนำเรื่องการนั่งสมาธิด้วย

วัดเกียวคุเซ็นจิ

35 Tamagawa Tamagawa, Haguro-machi, Tsuruoka-shi, ยามากาตะ 997-0121

ทริปสัมผัสวัฒนธรรมบนเส้นทางแห่งจิตวิญญาณในภูมิภาคโทโฮคุ

ตอนนี้ภูมิภาคโทโฮคุกำลังได้รับความนิยมมาก แม้แต่หนังสือท่องเที่ยวชื่อดังอย่าง Lonely Planet และนิตยสาร National Geographic ก็ยังเลือกให้เป็นหนึ่งในจุดหมายปลายทางน่าเที่ยวจากทั่วโลกประจำปี 2020

ถ้าชอบธรรมชาติและสนใจวัฒนธรรมญี่ปุ่น ต้องลองมาเดินทางไปตามเส้นทางแห่งจิตวิญญาณบนสามเขาเดวะซันซังในเมืองสึรุโอกะกันให้ได้ จากนั้นก็ค่อยท่องไปตามสถานที่เที่ยวน่าสนใจอีกมากที่รอทุกคนอยู่ในภูมิภาคโทโฮคุ

เมืองสึรุโอกะยังได้รับเลือกเป็นเมืองสร้างสรรค์ด้านวิทยาการอาหาร (Creative City of Gastronomy) จากยูเนสโกด้วย มาแล้วก็ห้ามพลาดอาหารโชจินเรียวริและอาหารท้องถิ่นแสนอร่อยกันนะ