มาทำคามาโบโกะด้วยมือคุณเอง! สนุกกับการเรียนรู้วัฒนธรรมคามาโบโกะที่ หมู่บ้านคามาโบโกะ ซุซุฮิโระ

คามาโบโกะ ลูกชิ้นปลาบนท่อนไม้

คามาโบโกะ หนึ่งในอาหารที่เป็นเอกลักษณ์ของญี่ปุ่น ถ้าให้พูดง่ายๆ ก็เหมือนกับลูกชิ้นปลาที่เราทานกัน แต่คามาโบโกะนำเนื้อปลาบดไปขึ้นรูปบนแผ่นไม้แล้วนำไปนึ่ง ไม่ใช่ต้มเหมือนลูกชิ้นปลาไทย

ว่ากันว่าลักษณะของคามาโบโกะที่แต่ก่อนใช้วิธีพันรอบแท่งไม้ไผ่ดูคล้ายกับรวงของต้นธูปฤาษี ซึ่งชื่อภาษาญี่ปุ่นคือต้นคามะ (蒲) และช่อดอกของต้นคามะก็เป็นรวงดูคล้ายโฮโกะ (鉾) ที่หมายถึงหอก เลยเอาสองคำนี้มาสนธิกัน คามะ+โฮโกะ กลายเป็น คามาโบโกะ เขียนด้วยคันจิเป็น 蒲鉾

เชื่อว่าหลายคนคงเคยเห็นหรือเคยทานมาบ้างแล้ว แต่คงมีน้อยคนที่รู้ถึงวิธีทำคามาโบโกะ เดี๋ยวเราจะพาไปดูเอง

คามาโบโกะจากร้านเก่าแก่ 150 ปี ซุซุฮิโระ (Suzuhiro)

Pictures courtesy of Suzuhiro Kamaboko Co., Ltd.
คามาโบโกะที่คนญี่ปุ่นคุ้นเคยกันมาแต่อดีต แต่ละท้องถิ่นก็มีกรรมวิธีการผลิตและวัตถุดิบแตกต่างกันนิดหน่อย วัฒนธรรมคามาโบโกะจึงมีการพัฒนาไปหลายๆ แบบ

คามาโบโกะของซุซุฮิโระที่จะพามาดูในบทความนี้เรียกว่า โอดาวาระคามาโบโกะ (Odawara Kamaboko) มีผลิตกันทั่วไปในพื้นที่เมืองโอดาวาระ (Odawara) จังหวัดคานากาวะ (Kanagawa) ซึ่งมีผลิตผลทางทะเลมากมาย วัตถุดิบหลักของคามาโบโกะของที่นี่คือปลาชิโรกุจิ ที่โดดเด่นในเรื่องเนื้อสัมผัสที่เด้งหนึบมาก

ร้านซุซุฮิโระคามาโบโกะ (Suzuhiro Kamaboko) เปิดกิจการในปี 1865 ช่วงเวลากว่า 150 ปีได้ทำคามาโบโกะแสนอร่อยโดยใช้น้ำแร่ธรรมชาติจากฮาโกเน่และปลาสดๆ

หมู่บ้านคามาโบโกะ ซุซุฮิโระ เที่ยวสนุกได้ความรู้ไปในตัว

ซุซุฮิโระทำงานหนักเพื่อคามาโบโกะแสนอร่อย รวมทั้งเผยแพร่วัฒนธรรมคามาโบโกะของญี่ปุ่นด้วย จึงสร้างศูนย์คอมเพล็กซ์เกี่ยวกับคามาโบโกะ หมู่บ้านคามาโบโกะ ซุซุฮิโระ ขึ้นมาที่ข้างร้านสาขาใหญ่ ภายในมีทั้งพิพิธภัณฑ์ คาเฟ่ ร้านอาหาร และตลาด

มาดูด้านในกัน

ลองทำคามาโบโกะและชิคุวะด้วยตัวเอง

ที่ชั้น 1 และ 3 ของพิพิธภัณฑ์เป็นห้องเวิร์กชอป โดยชั้น 1 เป็นห้องลองทำคามาโบโกะและชิคุวะ (คามาโบโกะย่าง) ส่วนชั้น 3 เป็นห้องลองทำอาเกคามะ (คามาโบโกะทอด)

สามารถสมัครเข้าร่วมเวิร์กชอปที่นั่นได้เลย แต่วันหยุดสุดสัปดาห์และวันหยุดนักขัตฤกษ์คนมักเยอะมาก ถ้าเป็นไปได้ก็ขอแนะนำให้จองล่วงหน้าทางออนไลน์ไว้ก่อน

* ปัจจุบัน (ณ เดือนสิงหาคม 2020) มีการจำกัดจำนวนผู้ร่วมเวิร์กชอปเนื่องจากมาตรการป้องกันการติดเชื้อโควิท-19

ตอนแรกเจ้าหน้าที่จะสาธิตให้ดูก่อน มีฉายภาพขยายขึ้นจอให้ดูชัดๆ เลย ตอนแรกจะใช้ไม้พายปาดแผ่เนื้อปลาบดทบไปทบมา จากนั้นก็ตักไปไว้บนแผ่นไม้ ปาดขึ้นรูปให้สวยเป็นอันเสร็จ

ชิคุวะแฮนด์เมดก็มีให้ทำนะ ชิคุวะก็เป็นอาหารที่ทำจากเนื้อปลาเหมือนกัน

หลังจากนวดเนื้อปลาบดจนเหนียวอยู่ตัวก็เกลี่ยให้เป็นแผ่นสี่เหลี่ยม เอาไม้ไผ่มาวางแล้วค่อยๆ ปาดเนื้อปลาบดขึ้นพร้อมหมุนไม้ไปด้วยให้เนื้อปลาพันรอบ ย่างด้วยเครื่องหมุนอัตโนมัติ ช่วงแรกเนื้อปลาจะพองเพราะอากาศข้างในขยายตัว ให้ใช้แปรงไม้ไผ่ตีไล่อากาศไปซักพัก จากนั้นผิงไฟต่อราว 20 นาทีก็เป็นอันเสร็จ

Pictures courtesy of Suzuhiro Kamaboko Co., Ltd.

ระหว่างรอย่างเราไปดูมือโปรเค้าทำของจริงกันดีกว่า ที่ซุซุฮิโระมีผู้ประกอบวิชาชีพคหกรรมศาสตร์อาหารทะเลบดระดับ 1 ถึง 16 คน ถือว่ามากที่สุดในญี่ปุ่น

ชิคุวะเสร็จเรียบร้อยแล้ว! ในเนื้อปลาบดมีผสมมิริน (เครื่องปรุงทำอาหารญี่ปุ่น รสหวาน) ทำให้รสชาติหอมหวน

ส่วนคามาโบโกะต้องรอนึ่งประมาณชั่วโมงครึ่ง งั้นเราไปเดินชมพื้นที่อื่นๆ ในพิพิธภัณฑ์และร้านค้าต่างๆ กัน

ศาสตร์แห่งคามาโบโกะ

ในห้องวิทยาศาสตร์การอาหารและโภชนาการของคามาโบโกะ (Food Science and Nutrition of Kamaboko) บนชั้น 3 เราจะได้รู้เคล็ดลับความอร่อยของซุซุฮิโระคามาโบโกะ

คามาโบโกะหนึ่งอันใช้ปลาราว 6-8 ตัว ว่ากันว่าน้ำแร่ธรรมชาติจากฮาโกเน่มีธาตุเหล็กต่ำช่วยขจัดเลือด องค์ประกอบส่วนเกินอื่นๆ และไขมันในเนื้อปลาออก ทำให้เนื้อปลาบดมีสีขาว

หลังใส่เกลือและนวดผสมให้เข้ากัน องค์ประกอบของโปรตีนจะเปลี่ยนไปทำให้เนื้อสัมผัสของปลามีความเหนียวแน่นหนึบขึ้น ดูเหมือนเกลือที่ใช้เป็นเกลือสมุทรที่มีแร่ธาตุมากมายและใช้ทำคามาโบโกะโดยเฉพาะ คามาโบโกะจึงมีโปรตีนสูงและไขมันต่ำทั้งอร่อยแถมดีต่อสุขภาพด้วย!

เอเรนนาโกสโซะ (Elennagosso) : ร้านอาหารบุฟเฟ่ต์

แวะเติมพลังที่ Elennagosso ร้านอาหารบุฟเฟ่ต์กัน

ที่นี่มีพินโชส (Pincho หรือ Pintxo ของว่างของชาวสเปนเหนือ คล้ายกับคานาเป้ของฝรั่งเศส) ที่ทำจากวัตถุดิบในโอดาวาระและคามาโบโกะหลากชนิด

ฮาโกเน่เบียร์ (Hakone Craft Beer) ที่ดื่มได้ที่นี่ก็ใช้น้ำแร่ธรรมชาติจากฮาโกเน่เช่นกัน คราฟท์เบียร์ (Craft Beer) ที่ได้รับรางวัลมากมายนี้หมักด้วยมอลต์และฮอปส์ที่คัดสรรอย่างพิถีพิถัน ฮาโกเน่ พิลส์ (Hakone Pils) และโอดาวาระ เอล (Odawara Ale) เป็นของขึ้นชื่อก็จริง แต่ขอแนะนำให้ลองเบียร์ตามฤดูกาลด้วย

โดยเฉพาะอาชิการะเว็นเซ็น (Ashigara Weizen) เบียร์ประจำฤดูร้อนยอดนิยม ซึ่งได้รับรางวัลเหรียญทองของ Japan Brewer Cup สองปีซ้อน ท่านที่อยากชิมรสชาติยอดนิยมต่างๆ ล่ะก็ ต้องสั่งชุดฮาโกเนะเบียร์ 3 ชนิด (Hakone triple beer-tasting set) ราคารวมภาษี 650 เยน ก็จะได้ลิ้มรสเบียร์ถึง 3 ชนิดด้วยกัน

CAFE107 ใน Elennagosso

นอกจากนี้ที่ Elennagosso ยังมีคาเฟ่ CAFE107 ซึ่งได้รับการปรับปรุงใหม่ในเดือนกันยายน 2019 โดยนำขบวนรถไฟ Hakone Tozan Railway Train MOHA#1 107 ที่ปลดระวางแล้วมาใช้

ขบวนรถไฟนี้ให้บริการมายาวนานกว่า 100 ปี ตลอด 4 ยุคสมัยตั้งแต่สมัยไทโช (1912-1926), สมัยโชวะ (1926-1989), สมัยเฮเซ (1989-2019) และสมัยเรวะ (2019 - ปัจจุบัน) เบาะนั่งในรถมีลวดลายไม้สาน (Yosegi-zaiku) ซึ่งเป็นลวดลายพิเศษของฮาโกเน่ หน้าจอที่ติดตั้งอยู่ด้านในจะฉายภาพทิวทัศน์ตามทางที่รถไฟแล่นผ่านภูเขาทำให้รู้สึกเหมือนรถไฟแล่นอยู่จริง แม้ขบวนรถไฟนี้เกษียณอายุไปแล้ว แต่ดูเหมือนว่าจะยังคงบอกเล่าประวัติศาสตร์ของรถไฟสายนี้ในรูปแบบที่แตกต่างออกไป

ที่สำคัญยังได้เห็นห้องคนขับแบบใกล้ชิดด้วย สำหรับแฟนๆ ผู้ชื่นชอบรถไฟต้องตื่นเต้นอย่างแน่นอน!

กาแฟ (ราคารวมภาษี 300 เยน) รสชาติละมุนนุ่มคอ ใช้เมล็ดกาแฟของ Suzua Coffee ร้านกาแฟชื่อดังในท้องถิ่น ชงด้วยน้ำแร่ธรรมชาติของฮาโกเน่ หากคุณกินเค้กมูสสตรอเบอร์รี่ (700 เยนรวมภาษี) ที่วิ่งบนรางช็อกโกแลต ห้อมล้อมด้วยต้นไม้เขียวขจี ให้ความรู้สึกเหมือนกำลังนั่งรถไฟมุ่งหน้าไปยังฮาโกเน่

ที่ Cafe107 ก็สามารถกินคามาโบโกะพินโชสได้ถึง 107 รูปแบบ โดยทุกวันจะมีบริการให้เลือก 3 รูปแบบ (ราคารวมภาษี 500 เยน)

ตลาดซุซุนาริ (suzunari market) ร้านขายของที่ระลึกซึ่งมีสินค้าครบครัน

ที่ตลาดซุซุนาริไม่ได้ขายแค่คามาโบโกะเท่านั้น ยังมีสินค้าท้องถิ่นต่างๆ ด้วย ว่ากันว่ามีสินค้ามากกว่า 200 ชนิดเลยทีเดียว

ถ้าอยากกินอาเกะคามะทอดใหม่ๆ ร้อนๆ ให้ไปที่ร้านซุซุเท็น (Suzuten) ที่อยู่ในตลาดนี้ ถ้าอยากลองชิมคามาโบโกะแบบต่างๆ ต้องสั่ง ชุดลองชิม Otameshi set (ราคารวมภาษี 500 เยน) ที่ร้านคามาโบโกะบาร์ (Kamaboko Bar) มีคามาโบโกะหลากหลายแบบให้ลิ้มลองในคราวเดียว เช่น โคคอน (Kokon) คามาโบโกะแฮนด์เมดสุดพิเศษจากเนื้อปลาสดๆ โดยช่างผู้เชี่ยวชาญการทำคามาโบโกะ

โทมิคะ คามาโบโกะ (Tomica Kamaboko) คามาโบโกะรูปรถเด็กเล่นที่โดนใจเด็กๆ ทุกคน ใช้วัตถุดิบจากธรรมชาติแต่งสี ปราศจากสารเคมีหรือสารกันบูด ปลอดภัย รับประทานได้อย่างมั่นใจ

คามาโบโกะทุกแบบกินเปล่าๆ ได้เลย ผลิตภัณฑ์ที่สะดวกที่สุดคือชุดอิตาวาซะหั่นสำเร็จ (Kireteru Itawasa Set) ที่มาพร้อมวาซาบิและน้ำมันมะกอก ซื้อเสร็จก็จิ้มกินได้ทันทีไม่ต้องหามีดมาหั่นให้เสียเวลาหม่ำ!

นอกจากนี้ยังมีบริการพูริคามะ (Puri Kama) ที่สามารถพิมพ์รูปภาพและตัวอักษรลงบนคามาโบโกะได้ ถ้าอยากห่อคามาโบโกะไปเป็นของขวัญก็สามารถเลือกผ้าห่อแบรนด์สิ่งทอชื่อดังฮามามงโย (Hamamonyo) ห่อได้ บริการนี้ใช้เวลาราว 30 นาที

ก่อนกลับบ้านอย่าลืมแวะไปพิพิธภัณฑ์เพื่อรับคามาโบโกะที่คุณทำในห้องเวิร์กชอปก่อนหน้านี้ด้วย เนื่องจากปราศจากสารเคมีและสารกันบูด จึงควรกินให้หมดภายใน 3 วัน

ลองทำคามาโบโกะที่บ้านกัน

Pictures courtesy of Suzuhiro Kamaboko Co., Ltd.

ถ้ามาลองทำคามาโบโกะแล้วติดใจอยากลองทำที่บ้าน หรือตอนนี้ยังไม่มีโอกาสจะได้แวะมาหมู่บ้านคามาโบโกะ ซุซุฮิโระ แต่ก็อยากลองทำเองบ้าง ขอแนะนำชุดทำคามาโบโกะแฮนด์เมด เหมาะกับคนที่มองหากิจกรรมสนุกๆ ทั้งทำทานเองหรือให้เด็กๆ ลองทำในวันหยุด สามารถซื้อทางออนไลน์ได้ง่ายๆ

หลีกหนีความแออัดในเมืองไปพักผ่อนที่ หมู่บ้านคามาโบโกะ ซุซุฮิโระ

หมู่บ้านคามาโบโกะ ซุซุฮิโระ มีของอร่อยคุณภาพดีจากธรรมชาติอันสมบูรณ์ของโอดาวาระอย่างคามาโบโกะ เบียร์ กาแฟ และอีกมาก เดินทางไปง่ายจากสถานีโตเกียวนั่งรถไฟชินคันเซ็นเพียง 30 นาที เหมาะไปเที่ยวกับกลุ่มเพื่อนและครอบครัว

ปัจจุบัน (ณ เดือนสิงหาคม 2020) เปิดให้บริการพร้อมมาตรการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อไวรัสโควิด-19 ถ้าอยากเที่ยวด้วยความมั่นใจลองแวะมาปที่หมู่บ้านคามาโบโกะ ซุซุฮิโระ นะคะ

ซูซูฮิโระ คะมะโบโกะโนะซาโตะ

245 Kazamatsuri เมือง Odawara 250-0032 จังหวัด