สาหร่ายอร่อยสารพัดแบบ ถูกใจทั้งเด็กและผู้ใหญ่จากซันเอโนริ ของดีเมืองโซมะ จังหวัดฟุกุชิมะ

มัตสึคาวะอุระ กับ 7 ปีแห่งการฟื้นฟูแหล่งผลิตสาหร่ายอันขึ้นชื่อ

มัตสึคาวะอุระ (Matsukawaura) ในเมืองโซมะ (Soma) ตั้งอยู่ทางตะวันออกเฉียงเหนือของจังหวัดฟุกุชิมะ (Fukushima) เป็นทะเลสาบน้ำเค็มที่เกิดจากคลื่นทะเลซัด สร้างสันทรายกั้นเป็นทางยาว พื้นที่อันกว้างขวางของทะเลสาบที่มีคลื่นอ่อนๆ จากลมทะเลแห่งนี้มีชื่อเสียงเรื่องการเพาะเลี้ยงสาหร่ายอาโอโนริ และสาหร่ายอาโอซะ

สาหร่ายอาโอโนริและสาหร่ายอาโอซะเป็นสาหร่ายทะเลสีเขียวที่ใส่ในซุปมิโซะและเท็มปุระ เมื่อนำมาปรุงจะทำให้กลิ่นหอมแบบอาหารทะเลโดดเด่นขึ้นไปอีก โดยเฉพาะสาหร่ายของมัตสึคาวะอุระ เป็นที่ยอมรับอย่างมากในญี่ปุ่นเรื่องกลิ่นหอมและคุณภาพดีเยี่ยม

* สาหร่ายอาโอโนริและสาหร่ายอาโอซะ ... เป็นสาหร่ายตระกูลเดียวกันแต่คนละสกุล สาหร่ายคุณภาพสูงจะถูกนำไปใช้ใส่ซุปมิโซะหรือทอดเป็นเท็มปุระ ส่วนสาหร่ายคุณภาพทั่วไปจะถูกนำไปทำเป็นสาหร่ายป่นสำหรับโรยหน้าอาหารอย่างโอโคโนมิยากิและทาโกะยากิ

ฟาร์มเพาะเลี้ยงสาหร่าย

ในเดือนมีนาคม 2011 มัตสึคาวะอุระโดนคลื่นสึนามิพัดถล่มจากเหตุการณ์แผ่นดินไหวใหญ่ทางตะวันออกของญี่ปุ่น ท่าเรือประมงและโรงงานแปรรูปอาหารทะเลได้รับความเสียหายอย่างหนัก แผงตาข่ายที่ใช้ปลูกสาหร่ายก็ถูกคลื่นสึนามิพัดหายไป

แต่ชาวประมงในโซมะต่างยืนหยัดด้วยความตั้งใจที่ไม่ย่อท้อ ช่วยกันกำจัดเศษซากออกจากน้ำ เพาะเลี้ยงต้นพันธุ์สาหร่ายที่ได้รับบริจาคจากจังหวัดอื่นๆ จนสามารถเริ่มส่งสาหร่ายออกจำหน่ายได้อีกครั้งในเดือนกุมภาพันธ์ 2018

ผู้เขียนได้ยินว่ามีบริษัทแห่งหนึ่งในโซมะที่พัฒนาสินค้าจากสาหร่ายทะเลได้อย่างมีเอกลักษณ์ เลยลองไปเยือนถึงที่มาค่ะ

ซันเอโนริ สาหร่ายอร่อยที่รสชาติเข้ากับสลัดและชีส

ซันเอโนริ (Sun-Ei Nori) เป็นบริษัทแปรรูปสาหร่าย ก่อตั้งขึ้นในปี 1947 สำนักงานใหญ่อยู่ห่างจากสถานีโซมะ (JR Soma) ด้วยการเดินประมาณ 15 นาที นอกจากธุรกิจแปรรูปอาหาร ยังมีบริษัทในเครือที่ทุ่มเทพัฒนาเศรษฐกิจท้องถิ่นอีกหลายด้าน เช่น ร้านอาหารอิซากายะและโรงแรม

จุดจำหน่ายสาหร่ายอาโอซะของซันเอโนริที่ศูนย์จำหน่ายสินค้าท้องถิ่น ฮามะโนะเอกิ มัตสึคาวะอุระ (Hama-no-eki Matsukawaura)

สาหร่ายอาโอซะจากมัตสึคาวะอุระของซันเอโนริ ถือเป็นสินค้าชื่อดังในญี่ปุ่น นิยมนำไปใส่ในซุปมิโซะรับประทานกัน

ยากิโนริ สาหร่ายแผ่นย่างกรอบของซันเอโนริก็มีกลิ่นหอม เนื้อสาหร่ายละลายในปาก กินเล่นทั้งอย่างนั้นเลยก็ได้ เอาไปโรยบนสลัดก็ดี เอามาห่อชีสก็อร่อย

แต่ความน่าสนใจยังไม่หมดแค่นี้ ซันเอโนริยังได้นำจิตวิญญาณแห่งความท้าทายที่ไม่ยอมแพ้ต่อภัยพิบัติมาใช้ให้เกิดประโยชน์ พัฒนาผลิตภัณฑ์สาหร่ายทะเลและผลิตภัณฑ์ปลาชิราซุแห้งต่างๆ ที่มีเอกลักษณ์ไม่เหมือนใคร

บทความนี้ผู้เขียนได้สัมภาษณ์ผู้จัดการประจำสำนักงานประธานคณะกรรมการบริหาร คุณทาจิยะ โคอิจิ (Tachiya Koichi) เกี่ยวกับความพยายามของบริษัทในการถ่ายทอดวัฒนธรรมด้านอาหารแบบใหม่จากเมืองโซมะ

ความมุ่งมั่นใส่ใจของผู้บุกเบิกสาหร่ายทะเลเกาหลี

Pictures courtesy of Sun-Ei Nori

หนึ่งในสินค้าหลักของซันเอโนริ คือ สาหร่ายเกาหลี

สาหร่ายเกาหลีในที่นี้หมายถึงสาหร่ายแผ่นที่ปรุงรสด้วยเกลือและน้ำมันงา มีต้นกำเนิดในเกาหลี ปัจจุบันเป็นที่นิยมในญี่ปุ่น คุณโคอิจิบอกว่า "ซันเอโนริเป็นบริษัทแรกในญี่ปุ่นที่ผลิตและจำหน่ายสาหร่ายเกาหลีอย่างจริงจัง"

เรื่องราวเริ่มต้นขึ้นในปี 1993 เมื่อประธานทาจิยะ อิจิโร (Tachiya Ichiro) พ่อของคุณโคอิจิ เดินทางไปทำงานที่เกาหลีและได้ซื้อสาหร่ายทะเลกลับมาฝาก เมื่อประธานเห็นคุณโคอิจิที่ยังเด็กนั่งกินสาหร่ายทะเลอย่างเอร็ดอร่อย ก็คิดขึ้นมาว่าสาหร่ายทะเลแบบนี้น่าจะขายในญี่ปุ่นได้ดีเหมือนกัน จึงเริ่มการพัฒนาสินค้าตัวนี้

สามารถชมกระบวนการการผลิตสาหร่ายเกาหลีผ่านหน้าต่างของร้านขายตรงได้

สาหร่ายเกาหลีในสมัยนั้นทำโดยการย่างสาหร่ายด้วยน้ำมันบนกระทะ จากนั้นเติมน้ำมันงาและเกลือเล็กน้อยเพื่อเพิ่มความหอม ข้อเสียคือน้ำมันเกิดปฏิกริยาการออกซิเดชั่นได้ง่าย ทำให้เก็บได้ไม่นาน

จึงบรรจุสาหร่ายในซองอลูมิเนียมแยกซองละแผ่นพร้อมซองสารดูดความชื้นด้วย จากนั้นยังเปลี่ยนมาใช้น้ำมันงาในการผลิตทั้งหมด รสชาติยิ่งหอมอร่อยถูกใจลูกค้าจนขายดีมาก จากที่ได้ลองถือว่ารสชาติเข้มข้นเหมาะเป็นกับแกล้มมากๆ เลย

สินค้าใหม่ที่มีเอกลักษณ์ไม่เหมือนใคร เพิ่มฐานแฟนให้กับสาหร่ายทะเล

สาหร่ายทะเลเป็นวัตถุดิบที่อุดมไปด้วยแร่ธาตุและเส้นใยอาหาร ดีต่อสุขภาพ และมีแคลอรี่ต่ำ อีกทั้งยังกินง่ายจึงเหมาะเป็นของว่างสำหรับเด็กๆ คุณโคอิจิบอกว่าลูกวัย 2 ขวบของเขาก็เป็นแฟนสาหร่ายเหมือนกัน เผลอทีไรต้องเห็นเคี้ยวสาหร่ายทุกที

ซันเอโนริจึงมุ่งเน้นพัฒนาผลิตภัณฑ์สาหร่ายทะเลที่ไม่ว่าเด็กหรือผู้ใหญ่ก็เอร็ดอร่อยกันได้ง่ายๆ เช่น NORI de SAND ขนมขบเคี้ยวรูปแบบใหม่ที่ทำจากข้าวพองประกบด้วยสาหร่าย ชิ้นพอดีคำกินง่าย บรรจุภัณฑ์ก็น่ารัก จนมีจำนวนแฟนสาหร่ายทะเลหน้าใหม่ๆ เพิ่มขึ้น

ยังมี โนริโชจู เหล้าโชจูรสเยี่ยมที่มาพร้อมกลิ่นอายทะเลเพราะผสมสาหร่ายอาโอโนริของมัตสึคาวะอุระ ซึ่งได้รับรางวัลเหรียญทองจาก Mondo Selection 2011 ด้วย

สินค้าสาหร่ายทะเลหลักๆ ของซันเอโนริ
สาหร่ายอาโอซะ (あおさ) : ราคารวมภาษี 540 เยน
ยากิโนริ (焼き海苔) : 35 แผ่น ราคารวมภาษี 1,080 เยน
สาหร่ายเกาหลี (韓国海苔): แผ่นใหญ่ 40 แผ่น ราคารวมภาษี 1,080 เยน
สาหร่ายเกาหลีพรีเมี่ยม (韓国海苔プレミアム): 6 ซอง ราคารวมภาษี 320 เยน
NORI de SAND : ราคารวมภาษี 324 เยน
เหล้าโนริโชจู (のり焼酎) : ราคารวมภาษี 1,650 เยน

ปลาชิราซุแปรรูป สินค้าใหม่หลังภัยพิบัติแผ่นดินไหว

สินค้าอีกประเภทของซันเอโนริที่ขายดีไม่แพ้สาหร่ายคือปลาชิราซุแห้ง

ภัยแผ่นดินไหวไม่ได้ทำให้เกิดแค่สึนามิ แต่ยังมีเรื่องโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ด้วย ปลาหลายชนิดจากอ่าวโซมะจึงถูกจำกัดการจำหน่าย ถ้าเป็นอย่างนี้วัฒนธรรมการกินปลาของโซมะอาจจะสาบสูญไปก็ได้ ซันเอโนริจึงสร้างโรงงานใหม่เพื่อแปรรูปปลาชิราซุและปลาโคนาโกะที่ไม่ถูกจำกัดการจำหน่าย

คุณโคอิจิบอกว่า "ปลาชิราซุมีความชื้นสูง จึงเน่าเสียง่าย การจะนำมาแปรรูปต้องแข่งกับเวลาครับ"

เพื่อรักษารสชาติที่สดใหม่ให้ได้มากที่สุดและต้องป้องกันการเน่าเสียไปพร้อมกัน ปลาชิราซุจะถูกส่งผ่านอุโมงค์ทำความเย็นเฉียบพลันที่ -35 องศาเซลเซียส รวมขั้นตอนต่างๆ จนเสร็จสิ้นพร้อมสำหรับจัดจำหน่ายด้วยเวลาอย่างเร็วที่สุดประมาณ 1 ชั่วโมงเท่านั้น

* ปลาชิราซุกับปลาโคนาโกะ ... ปลาชิราซุเป็นชื่อเรียกทั่วไปของลูกปลาอิวาชิ (ปลาซาร์ดีน) ส่วนปลาโคนาโกะคือลูกปลาอิคานาโกะ

ปลาชิราซุโปะบนข้าวร้อนๆ กินกับไข่อร่อยที่สุด! หรือจะนำไปสร้างสรรค์เมนูต่างๆ ได้สารพัด ห่อด้วยสาหร่าย ใส่ในพาสต้า โรยหน้าบนขนมปังปิ้งหรือพิซซ่าก็เยี่ยม

ลองเอาสาหร่ายอาโอซะกับปลาชิราซุมาทำคาคิอาเกะ (*) ก็จะได้อาหารจานพิเศษในแบบฉบับของมัตสึคาวะอุระ

ปลาชิราซุแห้ง (しらす干し) : 500 กรัม ราคารวมภาษี 2,500 เยน
ปลาโคนาโกะแบบชิริเม็น (小女子ちりめん) : 500 กรัม ราคารวมภาษี 3,000 เยน

* คาคิอาเกะ ... เท็มปุระรวมมิตรที่นำผักต่างๆ และอาหารทะเลอย่างกุ้งมาผสมกันแล้วทอด

อร่อยกับรสชาติจากโซมะที่บ้านก็ได้

โรงงานใหญ่ของซันเอโนริมีร้านขายสินค้าหลากชนิดอยู่ด้วย พนักงานแต่ละคนก็เป็นผู้เชี่ยวชาญทั้งนั้น อยากได้สินค้าอะไรรสชาติแบบไหน หรืออยากรู้วิธีรับประทานให้อร่อยก็ถามได้เลย

ถ้าไม่สะดวกจะเดินทางมาก็สั่งซื้อทางออนไลน์จากเว็บไซต์ทางการได้

Sanei Nori Co., Ltd. โรงงานสำนักงานใหญ่

1-15-8 โอคิโนะอุจิ เมืองโซมะ จังหวัดฟุกุชิมะ 976-0016

ลองของอร่อยแบบท้องถิ่นในโซมะที่ ฮามะโนะเอกิ มัตสึคาวะอุระ

เสน่ห์ของอาหารทะเลที่โซมะไม่ได้มีแค่สาหร่ายและปลาชิราซุเท่านั้น อาหารทะเลทั้งหลายจากท่าประมงมัตสึคาวะอุระ (Matsukawaura Port) ถือเป็นของอร่อยคุณภาพเยี่ยมที่เรียกกันว่าโจบังโมโนะ ราคาขายแถวจังหวัดโตเกียวถือว่าค่อนข้างแพงเลยทีเดียว

ถ้าได้มาเมืองโซมะก็เป็นโอกาสดีที่จะได้ลิ้มลองของอร่อยในราคาย่อมเยา แนะนำให้แวะไปที่ ศูนย์จำหน่ายสินค้าท้องถิ่น ฮามะโนะเอกิ มัตสึคาวะอุระ (Hama-no-eki Matsukawaura) ที่เปิดให้บริการในเดือนตุลาคม 2020 ดูค่ะ

ที่นี่ไม่ได้จำหน่ายแค่ผลิตภัณฑ์จากซันเอโนริเท่านั้น อาหารทะเลและสินค้าแปรรูปจากโซมะ รวมถึงผลิตภัณฑ์ทางเกษตรในท้องถิ่นก็มี

ด้านในมีฟู้ดคอร์ท ฮามะโนะไดโดโคโระ คุอาเซ็ตโตะ (Seashore Kitchen Quasetto) เมนูเด่นก็เช่น ข้าวหน้าปลาชิราซุสองแบบ ชิราซุ นิโชคุด้ง (Shirasu Nishokudon) ราคารวมภาษี 1,000 เยน มีปลาชิราซุแห้งและปลาชิราซุสดใส่มาแบบเต็มหน้าชาม และจิซาคานะด้ง (Jizakana Don) ราคารวมภาษี 900 เยน ข้าวกับปลาท้องถิ่น สามารถเอาน้ำซุปมาราดบนข้าวเพื่อรับประทานเป็นแบบซุปข้าวต้มโอฉะสึเคะได้ ทั้งสองเมนูมาพร้อมซุปใส่สาหร่ายอาโอซะกลิ่นหอม

ตลาดพลเมืองการฟื้นฟูโซมะ สถานีฮามะ มัตสึกะวะอุระ

196 โอบามา โออิคาวะ เมืองโซมะ จังหวัดฟุกุชิมะ 976-0022

เที่ยวด้วยอร่อยด้วยในโซมะ!

Photo by Pixta

โซมะมีสถานที่ท่องเที่ยวและงานเทศกาลน่าสนใจหลายอย่าง เช่น เทศกาลโซมะโนมะโออิ (Soma Nomaoi) จัดช่วงปลายเดือนกรกฎาคมของทุกปี ชายสวมชุดเกราะจากแต่ละท้องถิ่นจะมารวมตัวกันขี่ม้าไปตามท้องถนนในเมือง และประลองความเร็วกันเหมือนยุคเซ็นโกคุจริงๆ

รอบๆ ทะเลสาบมัตสึคาวะอุระมีถนนโอซุมัตสึคาวะ (Osu Matsukawa Line) ที่ทอดยาวตรงจากสะพานมัตสึคาวะอุระโอฮาชิ (Matsukawaura-ohashi Bridge) เป็นเส้นทางที่ผู้คนนิยมมาขับรถชมทิวทัศน์ของมหาสมุทรแปซิฟิกและมัตสึคาวะอุระ

มาเที่ยวชมทิวทัศน์ที่สวยงาม พร้อมทั้งเพลิดเพลินไปกับความอร่อยของสาหร่ายและอาหารทะเลทั้งหลายจากซันเอโนริที่เมืองโซมะกันนะคะ

In cooperation with Sun-Ei Nori, Hama-no-eki Matsukawaura
Sponsored by Reconstruction fishery processing industry market recovery promotion center