สึจิยะ ร้านรองเท้าญี่ปุ่นเก่าแก่กว่า 100 ปีในย่านอาซากุสะ (Asakusa)

รองเท้าแบบดั้งเดิม สิ่งที่ขาดไม่ได้สำหรับการแต่งกายแบบญี่ปุ่น

ย่านอาซากุสะซึ่งเป็นที่ตั้งของวัดเซ็นโซจิ และยังมีบรรยากาศแบบย่านค้าขายในอดีต ถ้ามาเดินเล่นเฉยๆ ก็อาจจะธรรมดาไปหน่อย ลองมาสวมชุดแบบญี่ปุ่นๆ แล้วไปเดินเล่นถ่ายรูปเป็นที่ระลึกไปด้วยดูไหมคะ เวลาเราแต่งชุดญี่ปุ่น อย่างหนึ่งที่ขาดไม่ได้เลยคือรองเท้าแบบดั้งเดิมของญี่ปุ่นที่เรียกกันว่า "โซริ" หรือ "เกตะ" ค่ะ

ที่ร้านสึจิยะ (Tsujiya) ทำรองเท้ามากว่า 100 ปีแล้ว แค่มองจากด้านนอกก็เห็นรองเท้าสวยๆ เต็มไปหมดแล้ว พอเข้าไปข้างในก็ยังมีอีกสารพัดแบบ แถมยังมีบริการทำรองเท้าเกตะและโซริตามสั่งให้ทันทีเลยด้วย

ร้านสึจิยะ อนุรักษ์ช่างฝีมือพร้อมเผชิญหน้าความท้าทายใหม่ๆ

ร้านสึจิยะก่อตั้งขึ้นในปีแรกของยุคไทโช (ปี 1912) เจ้าของร้านรุ่นแรกมีชื่อว่าคุณสึจิ มิโนคิจิ จากนั้นก็ต้องเผชิญเหตุการณ์มากมายจนแทบจะต้องปิดตัวลงหลายต่อหลายครั้ง ไม่ว่าจะเป็นเหตุการณ์แผ่นดินไหวครั้งใหญ่ในแถบคันโตเมื่อปี 1923 หรือการโจมตีทางอากาศในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง แต่บรรดาผู้สืบทอดก็ประคับประคองร้านส่งต่อมารุ่นสู่รุ่น จนสามารถเปิดทำการอยู่เคียงคู่ย่านอาซากุสะจนถึงปัจจุบัน

เจ้าของร้านคนปัจจุบันเป็นรุ่นที่ 4 มีชื่อว่าคุณโทมิตะ ริเอะ แม้ว่าความต้องการรองเท้าแบบดั้งเดิมจะลดลงเนื่องจากผู้คนหันไปสวมใส่เสื้อผ้าแบบตะวันตก แต่คุณโทมิตะกับน้องสาวก็พยายามเปิดตลาดใหม่ๆ สำหรับยุคสมัยที่เปลี่ยนแปลงไปด้วยการเปิดร้านออนไลน์และออกสื่อต่างๆ ค่ะ

คุณโทมิตะ ริเอะ

ปัจจุบันทางร้านมีช่างฝีมือที่ทุ่มเททำงานให้กับร้านมาตลอด 50 ปีหนึ่งคน และช่างฝีมือรุ่นใหม่อีกหนึ่งคน คุณโทมิตะบอกกับเราว่าช่างฝีมือและร้านที่ขายเฉพาะรองเท้าญี่ปุ่นนั้นมีจำนวนลดลงเรื่อยๆ ร้านสึจิยะจึงให้ความสำคัญกับการอนุรักษ์ช่างฝีมือค่ะ

มีลูกค้าหลากหลายกลุ่ม

ก่อนหน้านี้ ลูกค้าประจำเกินครึ่งเป็นนักชงชาหรือนักดนตรีญี่ปุ่นที่ต้องสวมใส่เสื้อผ้าแบบญี่ปุ่นในการทำงาน รวมถึงผู้คนที่สวมเสื้อผ้าแบบญี่ปุ่นเป็นประจำอยู่แล้วค่ะ

แต่ในปัจจุบัน ลูกค้าที่มาซื้อรองเท้ากลับมีทั้งคนต่างชาติและคนที่จู่ๆ คิดว่าอยากลองสวมรองเท้าญี่ปุ่นขึ้นมาด้วย คนลากรถลากในแถบอาซากุสะก็มักจะแวะเวียนมาซื้อรองเท้าเกตะที่นี่เช่นกัน

คุณภาพที่เกิดจากความเอาใจใส่ของช่างฝีมือ

เพื่อรับประกันคุณภาพว่าสามารถใช้งานได้นาน วัสดุในการทำรองเท้าทุกชนิดไม่ว่าจะเป็นไม้ หนัง หรือไม้ไผ่ จึงใช้ของที่ผลิตในญี่ปุ่นทั้งหมด ถ้าโชคดีก็จะได้เห็นตอนที่ช่างกำลังทำรองเท้าด้วยค่ะ

สำหรับใครที่อยากได้รองเท้าแบบที่ชอบ ก่อนอื่นก็ให้เลือกสายรัดรองเท้ากับตัวรองเท้าแบบที่ชอบ ลองสวมวัดความพอดีแล้วช่างจะปรับให้ รวมแล้วประมาณ 15 นาทีก็จะได้รองเท้าเกตะหรือโซริในแบบของตัวเองแล้ว

พอได้เห็นฝีมือช่ำชองว่องไวและความตั้งใจในการทำของช่างแล้วทางนี้ก็พลอยจดจ่อตามไปด้วยเลย

ขนาดรองเท้าที่เหมาะสมจะต้องเล็กกว่าขนาดเท้าจริง 1-2 เซนติเมตร ให้ส้นเท้าโผล่ออกมาเล็กน้อย รองเท้าที่ไซส์ใหญ่หรือเล็กเกินไปจะทำให้เกิดการเสียดสีระหว่างเท้ากับสายรัดรองเท้าค่ะ

รองเท้าเกตะยอดนิยม

สินค้าที่วางเรียงรายอยู่ในร้านล้วนรูปทรงเรียบง่ายแต่มีเอกลักษณ์ แต่ละคู่ก็ให้ความรู้สึกแตกต่างกัน เรียกว่าเป็นศิลปะแขนงหนึ่งได้เลย

รูปร่างของพื้นรองเท้าที่ต่างกันก็จะทำให้ส่วนวางเท้ามีรูปร่างต่างกันตามไปด้วย ที่ร้านสึจิยะแห่งนี้จะใช้ไม้คิริซึ่งมีน้ำหนักเบาและดูดซับน้ำได้ดีเป็นวัสดุหลักค่ะ

รองเท้าที่คุณโทมิตะแนะนำคือเซ็นเรียวเกตะแบบภาพด้านบน พื้นรองเท้าส่วนหน้าปาดเข้าไปจนถึงตรงกลาง ช่วยให้เดินง่ายและมั่นคงกว่าโคมะเกตะแบบดั้งเดิมที่เป็นส้นสี่เหลี่ยมหน้าตัด 2 เส้น

ตัวรองเท้าแแบบที่มีลวดลายจะได้รับความนิยมในกลุ่มลูกค้าชาวญี่ปุ่น ระหว่างที่สวมเดินก็จะเห็นลวดลายแบบโผล่มาแบบพริบตา จะวางไว้ที่หน้าบ้านเป็นเครื่องประดับบ้านก็สวยค่ะ

ภาพญี่ปุ่นโบราณที่มีทั้งมังกรและยักษ์นั้นบางครั้งก็ถูกนำมาใช้เป็นเครื่องรางปัดเป่าภัยค่ะ

เกตะและโซริน่าซื้อ

เกตะลวดลายตารางหมากรุกสีดำแดงดูหรูหราทันสมัย ให้ความรู้สึกต่างจากคู่อื่นๆ เลยค่ะ

วันไหนที่ฝนตกแต่ก็ยังอยากสวมกิโมโน ที่ร้านนี้มีรองเท้าโซริกันฝนค่ะ พื้นรองเท้าทำจากวัสดุกันลื่น ถุงเท้าทาบิ (*1) ตรงส่วนนิ้วก็จะไม่เปียกด้วย นอกจากนี้ยังมีสีสันสดใส ถึงจะเป็นวันฝนตกก็ยังสดใสร่าเริงได้

*1 : ทาบิ ... ถุงเท้าที่แยกนิ้วหัวแม่โป้งออกจากนิ้วอื่นๆ ใช้เวลาสวมรองเท้าเกตะหรือโซริ

รองเท้าเซ็ตตะทำจากขนม้าหรือหนังวัวมีการระบายอากาศที่ดีและแข็งแรงคงทน เป็นรองเท้าโซริที่สามารถกันน้ำได้นั่นเองค่ะ

ที่มาของรองเท้าเซ็ตตะนั้นมีด้วยกันหลายเรื่องเล่า เรื่องหนึ่งเล่าว่าโอดะ โนบุนางะ ไดเมียวในยุคเซ็นโกคุได้ให้เซนโนะริคิวผู้เป็นนักชงชาสวมรองเท้าโซริซึ่งมีแผ่นหนังปกคลุมส่วนหลังเท้า เพื่อไม่ให้เท้าเปียกน้ำหรือลื่นล้มในวันที่มีหิมะหรือฝนตกค่ะ

นี่เป็นเกตะที่ได้รับการพัฒนาโดยมีกลุ่มเป้าหมายคือหญิงสาวรุ่นใหม่ที่ยังอายุไม่มาก ลวดลายบนสายรัดรองเท้ามีกลิ่นอายของสีสันจากสี่ฤดู ตรงส้นถูกเสริมให้สูงขึ้น เวลาสวมชุดยูกาตะจะทำให้รูปร่างดูสง่างาม

สำหรับคนที่อยากลองสวมรองเท้าญี่ปุ่น

รองเท้าญี่ปุ่นเป็นหนึ่งในศิลปะดั้งเดิมที่มีประวัติความเป็นมายาวนาน ทั้งรูปทรงและการออกแบบแทบไม่มีการเปลี่ยนแปลงจากสมัยโบราณ เป็นเครื่องพิสูจน์ถึงรูปทรงอันสวยงามของรองเท้าญี่ปุ่น และยังแสดงให้เห็นถึงภูมิปัญญาตามคำกล่าวที่ว่าสุขภาพที่ดีเริ่มต้นที่เท้าอีกด้วย

เมื่อสวมรองเท้าญี่ปุ่นที่มีรูปทรงชัดเจน ท่วงท่าก็จะสง่างามขึ้น ช่วยปรับสมดุลของร่างกายให้อยู่ในท่าทางที่ถูกต้อง ถ้าใครอยากลองสวมดูละก็มาที่ร้านสึจิยะกันได้เลยค่ะ

ส่งท้าย

รองเท้าญี่ปุ่นที่มีมาตั้งแต่สมัยโบราณนั้นไม่ได้มีดีแค่รูปทรงสวยงาม แต่ยังดีต่อสุขภาพของผู้สวมใส่ด้วย เวลาที่มาเช่าเครื่องแต่งกายญี่ปุ่นหรือยูกาตะ ก็อย่าลืมเลือกสวมเกตะหรือโซริที่เหมาะกับตัวเองดูนะคะ ถ่ายรูปมาจะได้สวยสุดๆ ไปเลย

นอกจากนี้เสียงดังก๊อกแก๊กของรองเท้าเกตะยังชวนให้สัมผัสถึงความงดงามตามแบบฉบับดั้งเดิมด้วยค่ะ

ร้านค้าหลักอาซากุสะซึจิยะ

1-36-8 Asakusa, Taito-ku, โตเกียว 111-0032

*บทความต้นฉบับเป็นภาษาจีน บทความภาษาไทยแปลและเรียบเรียงจากภาษาญี่ปุ่น

In cooperation with Tsujiya Head Office