ภาชนะจากธรรมชาติที่ใช้ได้เป็น 10 ปีของร้าน Shibata Yoshinobu Shoten อาซากุสะ (Asakusa)

สินค้าจากธรรมชาติ ทั้งสวย ทั้งทน

ลองคิดถึงสิ่งของอะไรสักอย่างที่เราใช้งานในชีวิตประจำวันขึ้นมาสักอย่างดูนะคะ มีเรื่องราวเกี่ยวกับสิ่งของชิ้นนั้นอย่างเช่น เคยไปซื้อมาจากที่นั่น ได้มาจากคนนั้น หรือใครคนนั้นเป็นคนทำให้ลอยขึ้นมาบ้างไหมคะ

สินค้าที่ร้าน ชิบาตะ โยชิโนบุ โชเท็น (Shibata Yoshinobu Shoten) ไม่ไกลจากประตูคามินาริมงตรงอาซากุสะ เป็นร้านที่ผลิตงานหัตถกรรมดั้งเดิมของจังหวัดอาคิตะที่เรียกว่า โอดาเตะ มาเกวัปปะ (Odate magewappa) ค่ะ

สินค้ารักษ์โลกที่มีความแข็งแรง ทนทาน และนำกลับมาใช้ใหม่ได้อีกหลายครั้งเช่น กล่องข้าว จาน แก้วเหล่านี้ ล้วนเป็นงานฝีมือโดยช่างผู้เชี่ยวชาญที่ค่อยๆ บรรจงทำทีละขั้นตอน เราจะได้ซื้อสินค้าที่เปี่ยมไปด้วยความทรงจำ เพราะไม่ว่าเวลาจะผ่านไปกี่ปีเมื่อเห็นข้าวของเครื่องใช้เหล่านี้เราก็จะนึกขึ้นได้ว่า "ชิ้นนี้ซื้อตอนไปเที่ยวที่ญี่ปุ่นตอนนั้นน่ะเอง"

เสน่ห์ของสินค้าที่ข้ามผ่านเวลามาอย่างยาวนาน ผลิตจากต้นสนอายุมากกว่า 150 ปี

ชิบาตะ โยชิโนบุ โชเท็นเป็นบริษัทที่มีสาขาใหญ่อยู่ที่โอดาเตะ จังหวัดอาคิตะ ผลิตและจำหน่ายโอดาเตะ มาเกวัปปะ

มาเกวัปปะคือภาชนะรูปร่างทรงกระบอกสำหรับใส่ของ ทำจากวัสดุที่เป็นแผ่นไม้บางๆ เช่น ไม้จากต้นสนหรือต้นไซเปรส (ฮิโนกิ) สินค้าที่มาเกวัปปะที่ขึ้นชื่อคือกล่องข้าว

โอดาเตะ มาเกวัปปะจะใช้วัสดุเป็นต้นสนธรรมชาติที่อยู่ในจังหวัดอาคิตะ เริ่มผลิตกันมาตั้งแต่ยุคสมัยเอโดะในเมืองโอดาเตะ ถือเป็นงานศิลปหัตถกรรมดั้งเดิมและผลิตภัณฑ์ตัวแทนของอาคิตะเลย

อาคิตะเป็นจังหวัดที่มีภูมิอากาศหนาวจัด ต้นไม้ในพื้นที่จึงค่อยๆ เติบโตอย่างช้าๆ ลายไม้มีความละเอียด ซึ่งนั่นก็ช่วยเพิ่มความแข็งแรงให้แก่ต้นไม้ และกลายมาเป็นวัสดุไม้ที่แข็งแรงและไม่แตกหักง่าย

ที่ร้านชิบาตะ โยชิโนบุ โชเท็น เลือกใช้ต้นสนธรรมชาติที่มีอายุ 150 ปีขึ้นไปโดยเฉพาะ เพื่อให้ได้สินค้าที่แข็งแรงทนทานและลายไม้ซ้อนกันกันหลายชั้นสวยงาม

กว่าจะทำเสร็จออกมาเป็นสินค้าแต่ละชิ้นต้องผ่านกระบวนการตั้งแต่ขึ้นรูปไม้ไปจนถึงเก็บงานด้วยมือของช่างฝีมือล้วนๆ เพราะอย่างนั้นรูปร่างของสินค้าแต่ละชิ้นจึงมีความแตกต่างกันเล็กน้อย ด้วยความประณีตและใส่ใจในรายละเอียดเล็กๆ น้อยๆ ได้มาเป็นผลงานที่เครื่องจักรไม่สามารถเลียนแบบได้แน่นอน

ลองหยิบขึ้นมาดูซักชิ้นแล้วจะอึ้งในความเบา! น้ำหนักที่เบามากก็เป็นลักษณะพิเศษอย่างหนึ่งของมาเกวัปปะค่ะ

ไปตามหาของถูกใจที่อยากจะเก็บไว้ใช้นานๆ กันค่ะ!

ภายในร้านขนาดกะทัดรัดบรรยากาศเงียบสงบ อบอวลไปด้วยกลิ่นหอมอ่อนๆ ของไม้สน สินค้าทุกชิ้นวางไว้ต่ำกว่าระดับสายตาเพื่อให้เห็นสินค้าได้ทั้งหมด จะได้เจอกับสินค้าที่ถูกใจได้ง่าๆ ค่ะ

ในครั้งนี้เราเลือกสินค้าที่อยากแนะนำให้ทุกคนลองใช้มาทั้งหมด 3 อย่าง สินค้าที่จะแนะนำต่อจากนี้เป็นสินค้าที่ได้รับความนิยมสูงและได้รับรางวัล GOOD DESIGN AWARD รางวัลการออกแบบที่มีชื่อเสียงของประเทศญี่ปุ่นด้วย

1. ชิรากิเบ็นโตบาโกะ สินค้ามาเกวัปปะยอดนิยม

ซ้ายล่าง : มารุเบ็นโตบาโกะ (ราคารวมภาษี 7,560 เยน), ขวาบน : เทะโนะฮิระเบ็นโตบาโกะ (ราคารวมภาษี 8,640 เยน), ขวาล่าง : นากาเทะเบ็นโตบาโกะ (ขนาดใหญ่ ราคารวมภาษี 14,040 เยน)

สินค้ามาตรฐานที่ได้รับความนิยมคือชิรากิเบ็นโตบาโกะ คำว่า ชิรากิ หมายถึงไม้เปลือยที่ไม่ได้ทาสีเคลือบ

เนื่องจากไม่ได้ทาสีเคลือบทำให้คุณสมบัติดูดความชื้น และการระบายอากาศของไม้สนยังคงอยู่ และยังรักษาความชุ่มฉ่ำของข้าวสวยและกับข้าวต่างๆ ไว้ในระดับที่เหมาะสม แม้เวลาจะผ่านไปนานก็ยังสามารถทานได้อย่างอร่อยคือจุดเด่นของสินค้าตัวนี้ค่ะ (ใช้กับไมโครเวฟไม่ได้)

ไม่เพียงแต่รูปทรงวงรีแบบทั่วไปเท่านั้น ยังมีรูปร่างให้เลือกหลากหลายแบบ เช่น รูปวงกลมและแบบเรียวยาว

Picture courtesy of Shibata Yoshinobu Shoten

ปัญหาอย่างหนึ่งที่หลายคนเจอเวลาใช้เบ็นโต หรือกล่องข้าวคือจะมีเศษหรือคราบอาหารติดอยู่ แต่ถ้าทำให้กล่องข้าวชื้นก่อนที่จะใส่อาหารลงไป เศษและคราบของอาหารก็จะติดยากขึ้น

ตอนนำไปล้าง อาจต้องมีตัวช่วยนิดนึง แนะนำให้ใช้ทาวาชิ (*1) กับน้ำยาทำความสะอาดแบบผสมผงขัดค่ะ ที่ร้านมีทาวาชิจำหน่ายด้วย สำหรับรายละเอียดสามารถดูจากใบปลิวหรือสอบถามกับพนักงานที่ร้าน หรือเข้าไปดูเพิ่มเติมได้ที่เว็บไซต์ทางการ (ภาษาญี่ปุ่น) ก็ได้ค่ะ

*1 : ทาวาชิ ... แปรงขัดแบบขนยาว ทำจากพืช เช่น ฟางหรือปาล์ม

*สินค้าชิรากิเบ็นโตบาโกะที่ได้รับรางวัล GOOD DESIGN AWARD ได้แก่ นากาเทะเบ็นโตบาโกะ, โอซานาโกะเบ็นโตบาโกะ, โอมุสุบิเบ็นโต, สึคุชิเบ็นโต, อิเรโกะเบ็นโต เป็นต้น

2. ฮิโตะอิคิทัมเบลอร์ ดีไซน์เรียบง่ายแต่หรูหรา

แก้วน้ำทัมเบลอร์ (tumbler) มีทั้งหมด 3 ขนาด ได้แก่ ขนาดใหญ่ (ราคารวมภาษี 6,264 เยน) ขนาดกลาง (ราคารวมภาษี 5,184 เยน) และขนาดเล็ก (ราคารวมภาษี 4,104 เยน)

แก้วที่ทำจากไม้สนธรรมชาติมีความเป็นเลิศในการเก็บรักษาอุณหภูมิ เครื่องดื่มอุ่นจะอุ่นนาน และเครื่องดื่มเย็นก็จะเย็นนาน ถึงจะทำด้วยไม้แต่น้ำไม่รั่วแน่นอน สำหรับสินค้าตัวนี้สามารถทำความสะอาดได้ด้วยฟองน้ำและน้ำยาล้างจานธรรมดาค่ะ

เครื่องหมายรูปสามเหลี่ยมคือส่วนของ "โทจิ" หรือตัวล็อค ทำขึ้นมาเพื่อล็อคส่วนที่เชื่อมกันของไม้ ส่วนใหญ่แล้วจะใช้เป็นสี่เหลี่ยมมากกว่า นี่เรียกว่า อุโระโกะโทะจิ มีรูปร่างเป็นสามเหลี่ยม เป็นวิธีการเย็บแบบที่นำมาจากบันทึกในอดีตของคุณชิบาตะ โยชิโนบุ ผู้ก่อตั้งค่ะ

ลวดลายไม้จากธรรมชาติสวยๆ และโทจิ (ตัวล็อค) ก็ดูดี กลายเป็นเสน่ห์ของสินค้าชิ้นนี้แบบไม่ต้องแต่งเติมอะไรมากเลย

3. ปังซาระ แนะนำสำหรับคนที่ชอบทานขนมปัง

สินค้ามาเกวัปปะ โดยส่วนใหญ่แล้วจะเป็นสิ่งของที่คุ้นเคยมาตั้งแต่อดีต เช่น กล่องข้าว หรือ "โอฮิทสึ" ที่เอาไว้ใส่ข้าวที่หุงแล้ว แต่ที่ชิบาตะ โยชิโนบุ โชเท็นมีการประยุกต์เทคนิควิธีการทำแบบดั้งเดิมให้เข้ากับชีวิตในยุคสมัยใหม่ได้

หนึ่งในนั้นก็คือชิรากิโนะปังซาระ จานไม้สำหรับวางขนมปังโดยเฉพาะ ไอน้ำที่ออกมาจากขนมปังจะถูกดูดซับด้วยปังซาระ ทำให้ขนมปังไม่นิ่ม

ลองเอาขนมปังที่เพิ่งปิ้งเสร็จหมาดๆ วางบนปังซาระดูค่ะ พอวางไปสักพักจะเห็นได้ว่าสีของจานเปลี่ยนไปเล็กน้อยด้วยไอน้ำ แต่บนจานไม่มีหยดน้ำสักนิด และขนมปังก็ไม่ชื้น ได้ทานขนมปังแบบกรอบๆ เหมือนตอนปิ้งเสร็จใหม่ๆ เลยค่ะ

ขนาดของปังซาระในรูปเป็นขนาดใหญ่ ราคารวมภาษี 7,560 เยน ส่วนขนาดเล็ก ราคารวมภาษี 3,240 เยน ภายในร้านยังมีกล่องใส่เนยและมีดทาเนยขายด้วย ถ้าซื้อไปใช้เป็นเซ็ทก็จะได้เป็นลายไม้และสีที่ลงตัวเหมือนกัน ภาพบนโต๊ะอากาศก็จะดูสวยงามขึ้นด้วยค่ะ

กล่องใส่เนยแบบรี 7,560 เยน แบบกลม 5,400 เยน ส่วนมีดทาเนย ขนาดใหญ่ 756 เยน และขนาดเล็ก 540 เยน ทุกราคารวมภาษีแล้ว

สินค้าที่ใช้ได้นานกว่า 10 ปี

ที่ชิบาตะ โยชิโนบุ โชเท็น สาขาอาซากุสะจำหน่ายสินค้าที่ใช้ได้เป็นระยะเวลานานภายใต้คอนเซปท์ จากพ่อแม่สู่ลูก จากลูกสู่หลาน

มาเกวัปปะสามารถใช้งานได้นานกว่า 10 ปี ขึ้นอยู่กับวิธีการดูแลรักษาของเรา โดยลักษณะของวัสดุจะเปลี่ยนไปเล็กน้อย อย่างกล่องข้าวเบ็นโตด้านซ้ายคือของที่ใช้มาแล้ว 13 ปี ส่วนด้านขวาคือสินค้าใหม่

เมื่อใช้ไปเรื่อยๆ ส่วนที่เป็นสีอ่อนๆ ของไม้ที่มีความอ่อนตัวกว่าส่วนสีเข้มจะค่อยๆ ถูกขัดออกไป เมื่อลูบแล้วจะรู้สึกได้เลยว่าพื้นผิวของลายไม้เป็นร่องบุ๋มลงไป สีก็จะเข้มขึ้น เป็นความสวยงามที่บ่งบอกถึงการถูกใช้งานมาอย่างยาวนาน พร้อมกับความทรงจำในแต่ละมื้อของอาหารที่เคยใส่ไว้ในกล่องข้าวนี้

ลองเลือกสินค้ามาเกวัปปะมาใช้ในชีวิตประจำวันกันดูนะคะ ในทุกครั้งที่ใช้น่าจะทำให้เรานึกถึงความทรงจำและเหตุการณ์ต่างๆ ตอนไปเที่ยวที่ญี่ปุ่นขึ้นมาได้ค่ะ

ชิบาตะ โยชิโนบุ โชเทน อาซากุสะ

1-17-5 Asakusa, Taito-ku, โตเกียว 111-0032

In cooperation with Shibata Yoshinobu Shoten