สารานุกรมคำญี่ปุ่น「ยาคุมิ (วัตถุดิบโรยหน้าอาหาร)」

ยาคุมิ เป็นชื่อเรียกโดยรวมของผักผลไม้และอาหารทะเลตากแห้งที่ใส่เพิ่มลงในอาหาร โดยมีหน้าที่ช่วยยกระดับรสชาติของอาหารให้โดดเด่นและเพิ่มกลิ่นรสชาติ ในญี่ปุ่นมักใส่ลงในอาหารเพื่อความสวยงาม

ประเภทของยาคุมิ

ประเภทของยาคุมิมีมากมายหลากหลายแบบ เนื่องจากไม่มีกำหนดตายตัวว่ายาคุมิแบบไหนจะต้องใช้กับเมนูไหน เราจึงสามารถใส่ลงในอาหารได้ตามใจชอบ เพียงแค่ให้มีรสชาติเข้ากับวัตถุดิบอื่นๆเป็นพอ เดี๋ยวเรามาแนะนำยาคุมิโดยทั่วไปของญี่ปุ่นกันดีกว่า

ยาคุมิขึ้นชื่อของญี่ปุ่นก็คือ “ผัก” นั่นเอง โดยมักจะใส่พวกต้นหอม, มิตสึบะ, ขิง, วาซาบิ, กระเทียม, ใบงา, หัวไชเท้า (หัวไชเท้าฝาน) และผักชีล้อมลงในเมนูหลากหลายแบบ

แถมบางทีก็ยังมีการเรียกวัตถุดิบที่ไม่ได้ใช้กันในญี่ปุ่นมาตั้งแต่สมัยก่อนว่า “ยาคุมิ” ด้วย เช่น ใบโหระพา, ผักชี, ผักร็อกเก็ต, มิ้นท์ และผักชีฝรั่ง เป็นต้น ส่วนผลไม้ที่ใช้กันบ่อยๆก็จะเป็นพวกส้มยูสุ, มะนาวคาโบสุ, เลม่อน และมะนาวสุดาจิ บางทีก็มีการใช้ลูกบ๊วย, งา และโกจิเบอร์รี่ด้วย

ในกรณีที่ใช้อาหารทะเลเป็นยาคุมิส่วนใหญ่จะใช้แบบตากแห้ง เช่น ปลาโอแห้ง, สาหร่าย, ปลาตัวเล็กตัวน้อย และกุ้งซากุระ เป็นต้น นอกจากนี้ เครื่องเทศก็เป็นยาคุมิชนิดหนึ่งเช่นกัน เช่น พริก, พริกไทย, พริกไทยญี่ปุ่น และมัสตาร์ด เป็นต้น เครื่องเทศนำมาใช้กันเป็นเครื่องปรุงรสด้วยก็จริง แต่สุดท้าย “ยาคุมิ” ก็เป็นเพียง วัตถุดิบที่ใส่เพิ่มลงไปในขั้นตอนสุดท้าย เท่านั้น โดยจะใส่ลงไปในอาหารที่ปรุงเสร็จแล้วในปริมาณเพียงเล็กน้อย มีหน้าที่ยกระดับรสชาติของวัตถุดิบและเครื่องปรุงรสให้โดดเด่นยิ่งขึ้น

วิธีการรับประทานเมนูที่ใส่ยาคุมิ

ถ้าเกิดมีเมนูที่ใส่ยาคุมิเพิ่มลงไปในอาหารแล้ว ย่อมจะต้องมีเมนูที่ใส่เครื่องปรุงรสหรือซอสโรยหน้าด้วยแน่นอน

โดยเมนูขึ้นชื่อจะเป็น “ฮิยายักโกะ” ฮิยายักโกะ คือ เมนูเต้าหู้เย็นราดโชยุแสนเรียบง่าย เนื่องจากโปะหน้าด้วยต้นหอมและขิงฝานบาง จึงช่วยดึงรสเผ็ดให้โดดเด่นขึ้นมา

ส่วนเมนูขึ้นชื่อต่อมาก็ต้องยกให้ซูชิและเมนูเส้นอย่างแน่นอน ตอนรับประทานเมนูเส้นเย็น เช่น โซบะ, โซเม็ง, อุด้ง และหมี่เย็น โดยจุ่มลงในเมนทสึยุนั้นส่วนใหญ่จะใส่ต้นหอม, ขิง, วาซาบิ, หัวไชเท้าฝาน, พริกป่นญี่ปุ่น หรือสาหร่ายลงในเมนทสึยุตามความชอบด้วย

หน้าที่ของยาคุมิ

เหตุผลที่ใส่ยาคุมิไม่ใช่เพียงแค่เพื่อเพลิดเพลินกับการเปลี่ยนแปลงของรสชาติเท่านั้น แต่เนื่องจากยาคุมิมักจะเป็นวัตถุดิบที่ใช้ทำสมุนไพรจีนซะส่วนใหญ่ จึงว่ากันว่า มีสรรพคุณมากมาย เลยทีเดียว

กระเทียมช่วยฟื้นฟูความเหนื่อยล้า, สาหร่ายช่วยปรับสภาพลำไส้ ส่วนใบงาก็อุดมไปด้วยวิตามิน เนื่องจากขิงมีสรรพคุณช่วยกระตุ้นให้ระบบลำไส้ทำงานดีขึ้น จึงเป็นยาคุมิที่เหมาะสำหรับหน้าร้อนที่ลดความอยากอาหารสุดๆ อัลฟาไพนีนที่อยู่ในกลิ่นของพริกไทยมีสรรพคุณช่วยให้หัวสมองปลอดโปร่งและผ่อนคลายความเครียด ส่วนพริกที่อุดมไปด้วยแคปไซซินก็มีสรรพคุณช่วยให้ระบบไหลเวียนเลือดดีขึ้นและกระตุ้นการขับเหงื่อ นอกจากนี้ เนื่องจากยาคุมิส่วนใหญ่จะมีรสชาติและกลิ่นแรง เพียงแค่ทานนิดเดียวก็ช่วยเพิ่มความอยากอาหารแล้วล่ะค่ะ

แถมวาซาบิและใบชิโซะก็ยังช่วยฆ่าเชื้อแบคทีเรียในอาหารด้วยนะเออ...

ยาคุมิรับหน้าที่เสริมในการรักษารสชาติและความสดใหม่ของวัตถุดิบหลัก แถมยังช่วยปรับสภาพร่างกายด้วย ยาคุมิจึงนับเป็นภูมิปัญญาของบรรพบุรุษที่เพียงแค่ใส่ลงในอาหารเพียงนิดเดียวก็ช่วยยกระดับความล้ำลึกของรสชาติและความอร่อยของอาหารได้แล้ว

อ่านเพิ่มเติมได้ที่：
7 อาหารญี่ปุ่นที่ห้ามพลาดเมื่อได้มาเที่ยวญี่ปุ่น!
สารานุกรมคำญี่ปุ่น「วาซาบิ」
ถ้าจะทานอาหารที่ญี่ปุ่น！ มารู้จักเครื่องปรุงของญี่ปุ่นไว้กันเถอะ